De houtoogst. Voor natuur- en bomenliefhebbers soms een beladen onderwerp. En tegelijk is houtoogst een belangrijk onderdeel van het bosbeheer. Voor variatie in structuur en biodiversiteit. En voor de opbrengst van duurzaam FSc kwaliteitshout voor de Nederlandse markt. In de Slangenburg nabij Doetinchem zijn de werkzaamheden echter momenteel stilgelegd. Waarom? Om de van water verzadigde bodem te ontzien van schade. Schade door bodemverdichting. Een goed voorbeeld van zorgvuldig bosbeheer.

Druk erop, lucht eruit

Bodemverdichting (ook wel ondergrondverdichting genoemd)  is een onderschat probleem. Zowel in de landbouw als in natuurgebieden zorgt een verdichte bodem voor kwaliteitsvermindering. Wat is dat eigenlijk, bodemverdichting? Heel simpel gezegd, het samendrukken van bodemdeeltjes, waardoor de bodem compacter wordt. Er zit dan minder ‘lucht’ in de bodem. Alsof je gerezen brooddeeg weer indrukt. Of bovenop een ontbijtkoek gaat staan. De lucht gaat eruit en de grond zakt in elkaar.

Veel water, slappe grond

De grond van onze natuurgebieden is vaak nat, waardoor de draagkracht laag is. Dat geeft voor de houtoogst een dilemma. Enerzijds willen we namelijk niet in het broedseizoen aan het werk zijn in het bos. Anderzijds is de periode daarbuiten vaak nat. Met name in de winterperiode kan het grondwaterpeil zeer hoog zijn, zoals momenteel te zien is. Het hoogwater in de rivieren en de gestage regen van de afgelopen maanden zorgt voor een uitzonderlijk drassige januaribodem

Kwaliteitsverlies

Natte bodems zijn makkelijk te verdichten en kapot te rijden. Ga maar eens met je fiets in de modderige berm van de weg rijden. Grote kans dat je diepe sporen rijdt en onderuit gaat (ik raad het af). Je kunt je voorststellen dat grote machines enorme sporen kunnen trekken en door hun gewicht de grond in elkaar duwen.  De verdichting kan zo sterk zijn, dat er een slecht doorlatende laag ontstaat. Soms tot wel een meter diep. Daardoor kan het regenwater niet meer de grond inzakken, kunnen planten niet meer goed wortelen en kan dominantie van enkele plantensoorten ontstaan, zoals pitrus, of grote weegbree. In bossen kunnen zaailingen van bomen slecht opkomen en wordt er minder insecten en ander bodemleven aangetroffen op verdichte plekken.

Duurzame oplossingen

De uitrijpaden in de Slangenburg bieden soelaas. De druk wordt zo veel beter verdeeld. Als het straks weer droger wordt worden de werkzaamheden hervat. Zo blijft het bos gezond en kan er op een verantwoorde manier hout worden geoogst. Heeft u vragen over de werkzaamheden in de bossen? Bijvoorbeeld wanneer de paden weer beter te bewandelen zijn? Twijfel dan niet en neem contact op met onze boswachters. Stuur een mail naar h.alsemgeest@staatsbosbeheer.nl of bel naar 0314650450.

Niet bang voor een beetje nattigheid? Trek je laarzen aan en wandel eens het laarzenpad in Ruurlo. Modder gegarandeerd!