[youtube https://www.youtube.com/watch?v=_FePgADQJMU]”Staatsbosbeheer tuiniert niet”, voegde een van onze directeuren mij laatst toe. Ik snap wel wat zij daarmee bedoelde -we zijn geen hoveniersbedrijf -maar toch klopt haar opmerking niet helemaal. Staatsbosbeheer heeft tal van tuinen in bezit, vooral als onderdeel van buitenplaatsen, landgoederen en een enkele villa. Vorig jaar beschreef ik al eens de schitterende ommuurde tuin van Kasteel Groeneveld. Dat is een kostbaar juweel (het vergt 50.000 euro aan onderhoud per jaar) dat alleen maar kan fonkelen omdat vrijwilligers het geheel bijhouden. En sommige relicten van een ver landbouwverleden eisen behoorlijk secuur onderhoud, dat is bijna tuinieren. (Wat zure critici ertoe brengt het hele Nederlandse natuurbeheer af te doen als tuinieren -wat uiteraard onzin is).
De tuin is voor heel veel mensen de brug naar ‘de grote natuur’. Wie tuiniert leert heel veel over hoe het er aan toegaat buiten: planten die onderling of met dieren bondjes sluiten om wederzijds te profiteren, andere die elkaar hun standplaats niet gunnen en de concurrentie aangaan om licht en voedsel. Het ene moment lijkt alles harmonieus, het volgende zie je alleen maar strijd. Dynamisch evenwicht heet dat. En voor iedereen, maar zeker voor kinderen, geweldig om te ontdekken: elke ingreep die je doet, heeft zijn gevolgen. Zo merk je ineens dat je meedoet met de natuur. Hoe klein de schaal ook is.
“Ecologie begint thuis”, roep ik altijd en misschien begint die nog wel dichter op de mens dan in de tuin, namelijk ín huis. Als kind bouwde ik hele jungles van graslelie (die kun je met ongelofelijk gemak vermeerderen). Elk kind een kamerplant? Lijkt me heel gezond. Ik weet zeker dat de mosjes die ik mee naar binnen nam en die in mini- rotstuintjes overleefden, me de ogen openden voor het overweldigende van een levend veen. En nu nog: in een mandfles gevuld met ordinair water volg ik de wortelaanwas van de klimop. Met een verhuizing ging het ooit mis, maar de vorige keer dat ik dat deed stond een takje klimop 14 jaar in kraanwater! Groeikracht in de vensterbank = ontzag voor de natuur.