De werkzaamheden rondom de hermeandering van de Ruiten Aa vorderen gestaag. De beek is smaller en kronkelig gemaakt en de stuwen zijn verwijderd. De meeste vistrappen liggen nu op hun plek. De komende weken worden er bruggen geplaatst. Wandelbruggen, maar ook bruggen waar de trekkers over kunnen. Daarnaast wordt er nog geplagd. En dan komt de afwerking nog zoals de bulten grond afvoeren en afrastering verplaatsen.
Deze week werden in Laude de laatste esranden hersteld.

Stekelige struiken

Vroeger legde men op de hoge dekzandkoppen (een opgestoven hoogte van dekzand, wat tijdens de laatste ijstijd is ontstaan) akkers aan. De akker ging over op grasland en hooiland. Op de grens van de akker en het grasland werd door de mens plagsel neergelegd. Hierdoor ontstond er een esrand. Deze esrand gaf zo de grens aan van de es (de akker in dit geval) naar het beekdal.
In deze esrand groeiden bomen en struikvormers. Wel stekelige struikvormers, want deze esrand had ook nog een andere functie, namelijk het weren van vee. Vroeger hadden we geen prikkeldraad en andere afrasteringsmogelijkheden. Dus werden er struiken met stekels gebruikt.

Archeologie

Door de ruilverkaveling zijn veel van deze esranden verdwenen. Ze zijn egaal gemaakt, zodat de akker vergroot werd. Nu met de herinrichting van de Ruiten Aa, zijn deze esranden weer hersteld. In totaal is in dit laatste deeltraject Renneborg-Ter Walslage, 11 kilometer esrand hersteld. De kraanmachinist heeft onder begeleiding van een archeoloog deze randen weer zichtbaar gemaakt in het landschap. De archeoloog heeft erop toegezien dat tijdens de werkzaamheden zo weinig mogelijk de oorspronkelijke bodem is geraakt.
Je ziet in het gebied dat er hoge en lagere esranden zijn. De hoogte van deze rand heeft te maken met de ondergrond. Eigenlijk mogen we de esranden in Westerwolde wel steilranden noemen. Er zit een behoorlijk hoogte verschil tussen de es en het beekdal. In Drenthe zijn deze overgangen kleiner, deze noemen we esranden. Dus vanaf nu noem ik de esranden in Westerwolde, steilranden.

Beplanting

De steilranden die tijdens deze herinrichting zijn aangelegd worden dit najaar voor een derde ingeplant met wat bomen en struikvormers zoals meidoorn en sleedoorn. Het zal niet een muur van struiken worden. Op de kaarten rond 1900 zien we, voor zover als dat mogelijk is, want beplanting staat hier niet altijd volledig op getekend, dat ook een derde van deze randen beplant zijn. Dit kaartbeeld streven we na.

Ben je nieuwsgierig naar de werkzaamheden rondom de Ruiten Aa? Kijk dan eens op op de projectwebsite. Hier staat de meest actuele informatie over het project.

Boswachter Jelka