Afgelopen winter laag sterftecijfer grazers in de Oostvaardersplassen
In de Oostvaardersplassen wordt ‘vroeg reactief beheer’ toegepast. Het houdt in dat dieren, waarvan duidelijk is dat zij de winter niet zullen overleven, worden afgeschoten om mogelijk lijden te voorkomen. Afgelopen winterperiode (van 1 december 2013 tot en met 30 april 2014) vielen in het natuurgebied 204 in het wild levende dieren af. Vorig jaar waren dat 1684 dieren. Het overgrote deel van de gestorven dieren, 97%, is door boswachters geschoten op basis van het geldend afschotprotocol.
Deze winter vielen 185 edelherten, 17 konikpaarden en 2 Heckrunderen af. Tijdens de najaarstelling van oktober 2013 zijn in het uitgestrekte gebied tussen de 1950 en 2300 edelherten, 825 en 975 konikpaarden en 180 en 195 Heckrunderen geteld.
Dit sterftecijfer is het laagste absolute cijfer in jaren. Dat heeft te maken met de vorige strenge winters, de neerwaartse trend in de absolute aantallen van de populaties en de zachte winter. Na strenge winters is de kans groot dat vrouwelijke dieren een jaar overslaan met het krijgen van jongen; dat heet natuurlijke regulatie. De winter is de periode waarin de natuur selecteert. Het hoort bij de kringloop van het leven, deze cyclus herhaalt zich steeds opnieuw.
Populaties
Afgelopen twee jaar was er sprake van een scherpe daling in het aantal dieren. Dit jaar is er door het lage sterftecijfer een lichte stijging. De aantallen lijken zich aan te passen aan de continue veranderingen in het landschap van het gebied. De aard en de grootte van het gebied bepalen hoeveel wilde dieren in het natuurgebied kunnen leven. De populaties passen zich op een natuurlijke manier aan het gebied aan. Bovendien is de opbouw en leeftijd van de populatie van belang voor de groei of krimp van een populatie.
Afschotprotocol
Het afschotprotocol ‘vroeg reactief beheer’ betekent, dat als een dier in een mindere conditie komt, en het aannemelijk is gezien de omgevingsomstandigheden dat het de winter niet zal overleven, het dier wordt afgeschoten. Bij de omgevingsomstandigheden wordt onder andere gekeken naar beschutting, voedsel en weersomstandigheden.
Hans Breeveld
geef een reactie
N.Dijkshoorn
Beste Hans,
Je meldt: “Dit jaar is er door het lage sterftecijfer een lichte stijging van het aantal dieren”. Is deze constatering gebaseerd op de berekening van het gemiddeld aantal dieren tijdens de helikoptertelling 2013 minus de geconstateerde sterfte deze winter?
Of is deze conclusie gebaseerd op jullie tellingen eind april? Het is momenteel nog erg kaal in de Oostvaardersplassen. Dus het moet toch mogelijk zijn geweest eind april een zeer betrouwbare telling uit te voeren.
vr.gr.
Nico
Erica Hennekes
Beste Hans,
Wat betreft de sterftecijfers, het getal 1684 komt overeen met de berichtgeving van SBB. Echter op pag 29 van het rapport monitoring van Jasja Dekker staat. In de winter van 1 december 2012 tot en met 30 april 2013 zijn er in totaal 1728 dieren gestorven, waarvan 86% door afschot. Te weten 1296 herten, 283 koniks en 149 runderen.
Tot dit cijfer is gekomen door alle dode dieren op te tellen. Wanneer je echter uitgaat van de gemiddelde aantallen van de najaarstelling en hier het aantal van de voorjaarstelling vanaf trekt, kom je uit op 1959 dode dieren. Te weten 1372 herten, 414 koniks, en 173 runderen een beste berg lijken.Hiervan 1485 geschoten 76% en 474 gecrepeerd. Jasja Dekker schrijft hierover: “Het blijft van belang alle cijfers niet als absolute getallen te beschouwen, maar als beste beoordeling van de werkelijkheid, inclusief de hierbij horende spreiding.
We nemen aan dat het verschil tussen najaars- en voorjaarstelling wordt veroorzaakt door onder- en overtellingen, onvolkomenheden in de sterfteregistratie en niet gevonden dieren.” Ik denk vooral dat er veel van de laatste categorie zijn. Dat blijkt wel uit de volgende zinnen uit het rapport.
“Tijdens het opstellen van deze rapportage zijn er 4 Heckrunderen gevonden die eerder deze winter zijn verdronken. Tijdens de edelherttellingen eind april zijn vanuit het vliegtuig 60 – 80 dode edelherten waargenomen in het moeras. Hiervan is de helft geschoten.” Als ze geschoten zijn moet het toch niet als verrassing komen dat daar nog zoveel dode dieren liggen, denk ik dan.
Komt nog bij dat er vorig jaar in mei en zelfs in juni, nog dieren omgekomen is, zodat het best wel mogelijk is dat het getal boven de 2000 ligt.
Uit al deze dure helikoptertellingen en ook de laatste, blijkt wel dat het ondoenlijk is om juiste aantallen te geven. In hoogtijdagen bij barre omstandigheden, wanneer de dieren het bij bosjes begeven, is het voor de boswachters ook onmogelijk om de dieren goed in de gaten te houden en tijdig af te schieten.
Afgelopen winter was inderdaad hel zacht met gelukkig weinig verhongerde dieren. Deze laatste sterfte-cijfers zijn waarschijnlijk ook niet nauwkeurig, pas wanneer alle dieren geteld zijn heb je wat meer houvast betr. de aantalsontwikkeling.
Ik hoop van harte dat er vóór de winter nog ander beleid komt zodat er NOOIT meer een hongerwinter 2012/13 plaatsvindt.
Jasja Dekker
Fijn dat het rapport zo zorgvuldig gelezen wordt. Maar ik krijg teveel eer: het rapport is voor een groot deel geschreven door Perry Cornelissen en Jasper Kuipers.
Erica Hennekes
Bedankt voor de toelichting.
Jasper Kuipers is toch boswachter van de OVP. Dit is toch duidelijk een gevalletje van de slager die zijn eigen vlees keurt? Dat de ICMO daar genoegen mee neemt, ik dacht altijd dat dergelijke onderzoeken onafhankelijk dienden te zijn.
De invloed van SBB, schemert hier en daar ook door in het rapport. Zoals; gemiddeld schommelde het percentage afschot voor alle dieren samen in de afgelopen jaren tussen de 80-90% en steeg de afgelopen jaren gestaag naar tussen de 85 en 95%. en deze; Bosontwikkelingen verlopen traag en pas na een aantal monitoringsjaren kunnen we ook zekerheid zeggen wat de effecten van begrazing zijn op de bosgebieden. (pag.24).
Zet die oogkleppen eens af en kijk om je heen, daar zijn geen jaren van monitoring voor nodig om te zijn dat de bossen verdwenen zijn. In het Sovon broedvogelrapport wat blijkbaar wel onafhankelijk is, wordt dat ook diverse malen gesteld.
Dus, niet meer wachten op allerlei onderzoeken, tijd voor ander beleid!
Piet Voorhaar
na het verhaal van de boswachter blijkt alweer dat de natuur slimmer is dan menig mens denkt
dat is hetzelfde bij de vossen hoe meer vossen dan
is er minder voedsel dan krijgen de moeren minder jongen
Nico
Naar mijn mening is het andersom:
De mens is te dom om de natuur te kunnen begrijpen. ;^)
Je wordt regelmatig verrast door de natuur.
en er is voedsel genoeg in de oostvaardersplassen, genoeg jonge vossen weer dit jaar.
piet voorhaar
beste nico ik heb 15 jaar doorgebracht op de camping van het park de hoge veluwe daar was ook de uitkomst het zelfde een slecht jaar van de muizen minder jongen vossen een goed mastjaar, veel jongen bij de wilde zwijnen dus wat is de waarheid
Peter en Tiny Kluft
Wat een super mooie foto van ons 1e Heckrund kalf. Ik heb hem direct op onze facebook pagina gezet
W.J. Sebök
Vraag: Wat gebeurt er met de afgeschoten dieren? Worden zij afgevoerd voor destructie of blijven zij liggen als aas?
Erica Hennekes
Het lijkt erop dat de boswachter gestopt is met vragen beantwoorden. Volgens mij laten ze dooie herten liggen en worden de uitgemergelde kadavers van koeien en paarden via de destructie afgevoerd. In 2012/13 meer dan 800 dieren naar de Rendac, goeie klant daar.