www.boswachtersblog.nl/ Oostvaardersplassen

Boswerkzaamheden in het Kotterbos

7 oktober 2019 Boswachter Hans-Erik Kuypers in Oostvaardersplassen

Begin oktober starten we met boswerkzaamheden in het Kotterbos. Een deel van de bomen die geveld zullen worden zijn zieke essen en populieren die aan het eind van hun levenscyclus zijn. Deze bomen worden in verband met de veiligheid weggehaald. Daarnaast starten we ook met de reguliere houtoogst. Duurzame houtproductie is naast natuur, recreatie, landschap en cultuurhistorie een van de functies van het bosgebied. Naar verwachting is het werk half december afgerond.

In de winter van 2020/2021 zullen we verschillende soorten nieuwe loofbomen aanplanten in de delen waar nu geoogst is. Een gevarieerd bos is namelijk veerkrachtig dus beter bestand tegen bijvoorbeeld klimaatverandering, ziekten en plagen. Een divers bos met bomen én struiken draagt bij aan de biodiversiteit. Daarnaast is het van belang om ook loofboomsoorten in het bos te hebben die de bodem verbeteren.

Veerkrachtiger bos

Bomen worden weggehaald om de andere bomen de ruimte te geven voor hun groei of
om het bos te verjongen. Het bos blijft bos. Door dit regelmatig te doen zorgen we ervoor dat ook toekomstige generaties van het bos kunnen blijven genieten en dat we hout van goede kwaliteit uit het bos kunnen blijven oogsten. We kiezen voor verschillende vormen van oogst:

  • De eerste manier is door te ‘dunnen’. Hierbij wordt bepaald welke bomen langer blijven staan om door te groeien, dit noemen we toekomstbomen! Om deze boom worden dan meestal één á twee bomen weggehaald zodat de kroon verder kan uitgroeien. Ze krijgen een blauwe stip.
  • Als de nieuwe generatie bomen al groeit onder de generatie die klaar is om geoogst te worden zorgen we ervoor dat de jonge generatie bomen zo min mogelijk beschadigingen oploopt, dit noemen we ‘uitkap’. Uitkap doen we veelal met handmatige velling zodat de boom heel precies gestuurd kan worden waar deze neervalt.
  • Om een stuk bos te verjongen worden de bomen op een bepaalde plek bijna allemaal tegelijk geoogst, dit noemen we ‘groepenkap’. Onder groepenkap vallen ook locaties waar door storm schade is opgetreden, het kan dus zijn dat de bomen daar al geruimd zijn op een eerder moment.

Stippen in het bos

In het bos zijn op veel bomen stippen te vinden. Het aanbrengen van de stippen wordt blessen genoemd. Daarbij wordt verschil gemaakt in kleur en symbool. De keuze om een boom wel of niet te blessen is een zorgvuldige afweging. Het blessen wordt meestal al ruime tijd van te voren gedaan maar wordt vlak voor de oogst nogmaals gecontroleerd. Ook wordt bekeken waarvoor het hout dat we oogsten geschikt is en worden alle meetgegevens verzameld. Zo kan het hout in zo duurzaam mogelijke toepassingen worden verwerkt, zodat de CO2 zo lang mogelijk in het hout is opgeslagen blijft..

Een boom met een bles.

Bomen met een blauwe stip zijn geselecteerd als toekomstboom en blijven dus voorlopig staan. Bomen met een rode stip worden geoogst. Een rode streep markeert waar een machine mag rijden, hiervoor maken ze gebruik van vaste rijpaden. Deze rijpaden zijn vastgelegd met GPS en zorgen ervoor dat de machines niet kris kras door het bos rijden. Een rood kruis op een boom betekent dat deze om veiligheidsredenen weg gaat.

Essentaksterfte

De es wordt overal in Nederland in een steeds hoger tempo aangetast door essentaksterfte, een agressieve schimmelziekte waarvan de bomen niet herstellen. Veel bomen ogen wellicht nog goed, omdat de ziekte de boom van binnenuit aantast. In of nabij woongebieden en paden kunnen de aangetaste bomen gevaar opleveren voor bewoners en gebruikers. We werken hard om de zieke essen te verwijderen en de aangetaste bossen te herstellen.

Klimaatbestendig bos

Het bos is nog niet zo gevarieerd als gewenst. Een gevarieerd bos is namelijk beter bestand tegen bijvoorbeeld klimaatverandering, ziekten en plagen. Een divers bos met bomen en struiken draagt bij aan de variatie in verschillende planten en dieren, de biodiversiteit. Daarnaast is het van belang om ook loofboomsoorten in het bos te hebben die de bodem verbeteren. We planten op meerdere locaties nieuwe bomen aan van verschillende soorten. In de toekomst ziet u dus een bos met een grotere variatie aan boomsoorten zoals berk, lijsterbes, zoete kers, linde, esdoorn en natuurlijk de (naald)boomsoorten die al aanwezig zijn.

Wat is er te zien?

Tijdens de houtoogst wordt er in het bos gezaagd met een oogstmachine, een ‘harvester’. Ondanks de omvang van de machine velt en zaagt hij heel precies. Hij onttakt de bomen en zaagt de stam tot op de centimeter nauwkeurig af. In de directe omgeving zal de machine op dat moment uiteraard te horen zijn. Een deel van de bomen wordt met de hand gezaagd. Vanaf het pad zelf ontdekken mag natuurlijk altijd maar op een ruime veilige afstand!

Naast de oogstmachine is er ook een uitrijder aanwezig, deze vervoert het hout vanuit de bospercelen en stapelt het hout op langs de boswegen. Met het opstapelen wordt onderscheid gemaakt tussen de verschillende lengtes, diktes en houtsoorten zodat de afvoer naar de zagerijen soepel kan verlopen. Geleidelijk aan zullen de houtstapels weer uit het bos verdwijnen, het bos dient dus ook als tijdelijke opslagplaats voor het hout.

Modder op het pad

Door het bos liggen vele wegen en paden, in het deel waar geoogst wordt liggen wandel- en fietspaden en de MTB-route. De routes blijven tijdens de oogst open, wellicht dat er hier en daar wel een tijdelijke omleiding zal zijn. Toch zal het gebruik van deze flinke bosmachines in combinatie met eventueel natte weersomstandigheden er voor zorgen dat de paden tijdelijk modderig worden en minder goed begaanbaar zijn. Deze paden worden uiteraard hersteld zodra de werkzaamheden afgerond zijn en de weersomstandigheden het toelaten.

Natuurelementen en cultuurhistorie

Bij de uitvoering van boswerkzaamheden wordt rekening gehouden met de dieren en planten die er leven. Voor de start van de werkzaamheden is nauwkeurig bekeken of er bijvoorbeeld dassenburchten, mierenhopen of broedbomen van roofvogels aanwezig zijn in het werkgebied. En als die er zijn, worden er maatregelen genomen om deze te beschermen.

reageren

geef een reactie

i

Mis geen enkel bericht van dit boswachtersblog