Afgelopen woensdag werden twee prachtige zeearendjongen geringd. Het was voor collega Jan Pols een hele klim om de dieren uit het nest te kunnen halen en veilig naar de grond te krijgen. Volgens onze vaste ringster Andrea van den Berg is alles goed gegaan en is het groeiend aantal zeearenden in Nederland weer met 2 dames uitgebreid.

Waar het in 2006 begon met een eerste broedpaar zeearenden in Nederland, in de Oostvaardersplassen, telt ons land momenteel zo’n 35 broedparen. Vorige week verscheen er een voortgangsrapport over jonge zeearenden in Nederland. Werkgroep Zeearend Nederland verzamelde afgelopen jaren data via gezenderde jonge zeearenden om daarmee iets te kunnen zeggen over het terreingebruik, verspreiding en sterfte van deze dieren. Het hele rapport is na te lezen via hun website.

Voortgangsrapport 2022

Ik heb niet de pretentie om het hele rapport samen te vatten, maar wil toch een paar opmerkelijke waarnemingen en conclusies delen.

• In de periode 2019-2021 zijn 15 jonge zeearenden gezenderd zodat vliegbewegingen gevolgd kunnen worden. Twee vogels zijn helaas overleden door een aanvaring met een rotor van windturbine en één botsing met een trein.
• De verblijfplaatsen van de jonge zeearenden zijn in de meeste gevallen de plekken waar ze ook voedsel zoeken. Dit zijn meestal grootschalige natuurgebieden zoals de Oostvaardersplassen en de Biesbosch.
• In 2022 trok de Oostvaardersplassen grotere aantallen zeearenden dan eerdere jaren. Bijna alle gezenderde zeearenden (82%) bezochten vroeg of laat de Oostvaardersplassen. Dat zou kunnen betekenen dat ruim 8 op de 10 jonge Nederlandse zeearenden enige tijd in de Oostvaardersplassen verbleven.
• In de periode juli – augustus 2022 zouden maximaal 35 jonge zeearenden ons gebied kunnen hebben bezocht.

Veel jonge zeearenden op bezoek

Als reden van dit overweldigende zeearendbezoek aan de Oostvaardersplassen wordt enerzijds het grote voedselaanbod gegeven. Karpers zijn in periode met een lage waterstand (zoals in de Grote Plas) een makkelijk te vangen prooi. Op 3 januari 2023 maakte Wim Brink een foto met daarop 14 juveniele zeearenden, die zich te goed deden aan een van de talrijk aanwezige brandganzen. De moerasreset zou ook zorgen voor een rijkelijk aanbod aan wintertalingen die zich daar te goed doen aan de zaden van de pioniersvegetatie. Anderzijds  wordt in het rapport ook opgemerkt dat er door het volwassen broedpaar geen aanspraak werd gemaakt op een territorium en dat de jonge dieren daarom niet werden verjaagd. In 2022 is het nest uit de boom gewaaid en waren de dieren te laat met de herbouw van het nest om voor nageslacht te kunnen zorgen.

Ik ben dan ook benieuwd of de Oostvaardersplassen dit jaar haar aantrekkingskracht voor jonge zeearenden gaat verliezen nu het volwassen paar met hun jongen wel een territorium heeft te verdedigen. We zullen het in het veld merken en ben benieuwd wat de voortgangsrapportage hierover volgend jaar te melden heeft. (De foto met de 7 zeearenden in de boom is gemaakt door Casper Swiebel)

Voor ons als boswachters en voor de vele vogelliefhebbers die het gebied bezochten was het de afgelopen jaren vooral heel erg genieten van die veelheid aan zeearenden. Een overvliegende deur is iets waar je nooit aan went en altijd zal blijven fascineren.