Dit jaar is het 15 jaar geleden dat de Sallandse Heuvelrug Nationaal Park is geworden. In oktober 2004 werd het door de overheid aangewezen als één van de nationale parken in Nederland. De Sallandse Heuvelrug is al honderden jaren een bijzonder gebied op de grens van het Sallandse en Twentse land. De heuvelrug is ontstaan in de voorlaatste ijstijd, pakweg 150.000 jaar geleden. En in de tussenliggende periode heeft de mens de Sallandse Heuvelrug gemaakt tot wat deze nu is.

Ik noem de bekende voorbeelden: Weidse heidevelden, ontstaan door schapenbegrazing; bossen aangelegd voor de jacht en mijnbouw; maar ook het prachtige Huize de Sprengenberg met Rododendron-lanen, als zomerverblijf van de familie van Wulfften-Palthe. De invloed van de mens op de Sallandse Heuvelrug is altijd erg groot geweest.

Een Nationaal Park trekt bezoekers. Vandaag de dag trekt de Sallandse Heuvelrug rond de 850.00 unieke bezoekers. Vroeger was het minder druk, maar toch ook kwamen er veel mensen. Met enige regelmaat spreek ik mensen die als kind de Holterberg bezochten of op schoolreisje gingen naar het museum van Piet Bos. En bent u wat ouder, dan herinnert u zich vast ook het filerijden over de Toeristenweg.

In oude kranten en bladen kom je mooie zinnen tegen, waarin het natuurschoon van de Sallandse Heuvelrug wordt beschreven. In ons archief vond ik kort geleden deze ‘lofzang’ uit 1942:

We staan op een hoogen heuvel en kijken naar beneden. Dichtbij aan den voet van den berg liggen uitgestrekte bosschen, met er tusschen hier en daar lichtgroene plekjes, de weiden, waar rood-bonte koeien lui liggen te herkauwen in de zomerse warmte. Een eindje verder een dorp, blauwe dake en een kerktorentje. Dan weer Bosch en weiden en hier en daar een bruine plek van een lap heide”.

Dat het een uniek gebied is, komt natuurlijk niet alleen door het natuurschoon. Nee, ook vanwege de zeldzame soorten die hier voorkomen heeft de Sallandse Heuvelrug de status van Nationaal Park.

Daarbij kan ik natuurlijk niet om het Korhoen heen. Een soort die bij veel inwoners van deze streek de status van ‘Kapsones-kip’ heeft. En dat verbaast mij. Welke plaats, welke regio heeft een dergelijk prachtig symbool? Ik ken er maar weinig. Is men dan zo weinig trots?

En toch, als je wat beter kijkt… Bovenop de toren van Huize de Sprengenberg staat geen haan, maar een Korhoen. Het logo van Hotel de Haarlerberg? Precies. En toen een aantal jaar geleden een beeld van een Korhoen bij het Kulturhus in Holten werd geplaatst, kwam Holten in opstand. Reden? Het beeld leek meer op een Auerhaan dan op een Korhoen. Er werd zelfs geld ingezameld voor een nieuw beeld.

Maar trots zit ook in andere zaken: Trots zijn houdt voor mij ook in: zuinig zijn op wat je hebt, zorgen dat wat er is blijft bestaan. Daartoe moeten er wel eens beslissingen genomen worden die nu volkomen onlogisch lijken, maar belangrijk zijn voor de toekomst.

Ik weet dat het niet zo in de volksaard ligt van de oosterling; maar u mag trots zijn op uw achtertuin! Het is niet voor niets al 15 jaar een Nationaal Park èn een plek waar al meer dan 100 jaar waar mensen vanuit alle windstreken van ons land genieten van de prachtige en veelzijdige natuur. Daarom: Van harte gefeliciteerd met dit jubileum!

Kees Jan Westra,
Trots boswachter Staatsbosbeheer Salland

(Deze column verscheen vorige week in het huis-aan-huis blad De Week van Hellendoorn en Nijverdal. Collega Ine en ik schrijven maandelijks voor deze krant een column over actuele onderwerpen uit de natuur en ons dagelijks werk).