Foto; Loïs Koelewijn

De komende tijd gaan we weer maaien in de Gelderse Poort en het Rijk van Nijmegen. Zo wordt er onder andere gewerkt op de Duivelsberg, in Lingezegen en de Bruuk. Lees in het blog waar en waarom we dit doen.

Wel of niet maaien?

Wanneer moet je wel of niet maaien? Een vraag die wij ons elk jaar weer moeten stellen. Het moment en de werkwijze zijn hierbij bepalend voor je eindresultaat. Maai je te vroeg, dan hebben veel planten nog geen zaad kunnen afzetten. Daarnaast kan dit schade aanrichten aan nesten van grondbroeders. Maai je alles in één keer op het verkeerde moment dan hebben insecten minder nectarbronnen en gaat het ten koste van beschutting voor amfibieën, reptielen en kleine zoogdieren. Laat je het maaisel liggen, dan verrijk je de bodem met voedingsstoffen. Voer je het af, dan neem je de voedingsstoffen weg en ben je aan het verschralen.

Voorafgaand aan het maaien loopt de boswachter ecologie de percelen voor. Soms krijgt hij daarbij ondersteuning van andere specialisten. Zij bepalen dan samen wat wel en niet gemaaid wordt. Vlak voordat er gemaaid wordt loopt een boswachter het terrein nogmaals voor op zoek naar jonge reeën of konijnen.

‘Waarom Staatsbosbeheer in mei soms wel maait?’ Lees er meer over in dit artikel.

De Bruuk

De Bruuk is een heel bijzonder gebied. Er komen vegetatietypes voor die in Nederland schaars of verdwenen zijn. Het gebied is beroemd om zijn vochtige blauwgraslanden. Op een relatief klein oppervlak vind je een rijkdom van bijvoorbeeld orchideeën, kleine valeriaan, heide- en moeraskartelblad, spaanse ruiter, vlo- en sterzegge en klokjesgentiaan. Maaien is nodig om deze planten te behouden. Door het maaisel af te voeren worden de voedingsstoffen uit het systeem gehaald wat helpt om de bodem te verschralen. Daarnaast voorkom je door te maaien dat de graslanden op termijn veranderen in bos. De jonge zaailingen van bomen worden door de maaimachine afgemaaid.

Voor het maaien in de Bruuk wordt gebruik gemaakt van een zogenaamde Wetlandtrack. Deze machine heeft rupsbanden van wel 1,35 meter breed die voorkomen dat de kwetsbare bodem onnodig beschadigt. De rupsbanden verdelen het gewicht waardoor de druk per vierkante centimeter maar een fractie is van een traditionele maaicombinatie. De wijze waarop gemaaid wordt is daarnaast anders dan anders. Traditioneel wordt veelal gemaaid met maaiers voorzien van ronddraaiende messen. De Wetlandtrack maait met een verfijnde maaier, die als een tondeuse het grasland maait.

In opdracht van de Provincie wordt in de Bruuk sinds enkele jaren een extra maaironde gehouden. Dit wordt gedaan om de schadelijke effecten van een teveel aan stikstofdepositie tegen te gaan. Dit teveel aan stikstof zorgt onder andere voor sterke grasgroei waar bijzondere planten die typisch voor de Bruuk zijn erg veel last van hebben. Door extra te maaien en de verbeterde waterhuishouding zal de Bruuk er uiteindelijk op vooruit gaan. Niet alle percelen worden extra gemaaid. Momenteel gaat het om 11 van de meer dan 70 hectare grasland. Dit jaar zal de extra maaironde begin juni plaatsvinden in de Bruuk.

Maaien op de Duivelsberg en in Lingezegen

Wie goed oplet tijdens een wandeling op de Duivelsberg kan rood / witte jalons zien staan in de graslanden. Deze palen markeren de stroken vegetatie die de maaimachine overslaat. Insecten  profiteren van de bloemen en planten die blijven staan. Een volgende maaironde worden deze stroken wel gemaaid en blijft een ander deel staan. Na het maaien wordt het gras opgeschud met behulp van een ‘hooischudder’. Door het gras te schudden kan het beter drogen waarna het bij elkaar wordt geharkt om tot balen te persen. Het is belangrijk om het maaisel af te voeren. Doe je dit niet, dan verrijk je de bodem met voedingsstoffen waardoor bijzondere planten hier niet meer kunnen groeien.

In Park Lingezegen Waterrijk West- en Oost wordt op vergelijkbare wijze gewerkt. Naast ruigtestroken in de gaslanden wordt ook bij het maaien van de bermen rekening gehouden met flora en fauna. Vaak wordt er maar één kant van de berm gemaaid. Welke berm er wel of niet wordt gemaaid verschilt per locatie. Het komt wel eens voor dat het beter is om toch beide kanten te maaien en het maaisel af te voeren. Dan staat er bijvoorbeeld veel gras wat over het pad gaat hangen of er staan ongewenste planten die je af wilt maaien voordat ze zaad gaan afzetten en zich nog verder verspreiden. Het is en blijft elk jaar weer maatwerk!

Zin om zelf even uit te waaien in Lingezegen? Klik dan hier voor de locatie.

Meer informatie?

Heb je vragen of ben je op zoek naar meer informatie, klik dan hier voor de Gelderse Poort of hier voor het Rijk van Nijmegen.

Benieuwd naar alle gebieden van Staatsbosbeheer? Bekijk dan ook eens deze kaart.