www.boswachtersblog.nl/ Texel

Stuivend zand van levensbelang voor gezonde duinen, ook op Texel

10 december 2013 Boswachter Erik van der Spek in Texel

SONY DSC

Steeds duidelijker is dat stuivend zand van levensbelang is voor gezonde duinen. Dankzij het huidige beleid om de kustlijn op zijn plek te houden, door zandsuppleties voor de kust of op het strand, krijgt stuivend zand steeds meer ruimte in de Texelse duinen.
Na de aanleg van de Afsluitdijk bleef al het water dat zich tot die tijd verspreidde tot bij Amsterdam, in de Westelijke Waddenzee. Bij hoogwater kwam de vloed daardoor hoger. De geulen zijn te breed en te diep voor de kleinere hoeveelheid water die erdoor moet. Zand dat vanuit het zuiden langs de Hollandse kust met de hoofdstroming mee naar het noorden wordt verplaatst, verdwijnt in de geulen van de Waddenzee en komt nauwelijks op Texel terecht. Doordat de stroming wel zand vanaf de Texelse kust meeneemt naar het noor-den is er sindsdien sprake van kustafslag, terwijl tot die tijd de duinen van Texel juist steeds breder werden. De zandsuppleties zorgen ervoor dat er nu opgespoten zand verdwijnt en er geen duinafslag plaatsvindt. Hierdoor is het niet meer nodig om het zand in de zeereep vast te leggen.

Levende zeereep
De zeereep, de duinen direct langs het strand, is nu een stuk levendiger dan twintig jaar geleden. Dit wordt officieel een dynamische zeereep genoemd. Er stuift nog steeds zand vanaf het strand het duin in, maar ook in de zeereep mag het zand stuiven. Over een grotere breedte vanaf het strand is het zand nu in beweging. Vanaf het strand ontstaan kerven in het duin, waardoor zand verder naar binnen stuift. De helm blijft hierdoor ook verder vanaf het strand stevig groeien en het duin wordt hoger. De helm groeit harder en is gezonder dan in een vastgelegde zeereep. Hier profiteren larven van kevers die van helmwortels leven weer van. In een levendige zeereep leven niet alleen veel meer keverlarven: ze zijn ook binnen een jaar in plaats van twee of drie jaar volgroeid. Goed voor de kevers en voor de vo-gels die kevers eten.
SONY DSC

Dynamiek in oude duinen
Minder opvallend is meestal dat door een levende zeereep ook de kwaliteit van de verder van het strand gelegen duinen toeneemt. Net achter de zeereep komt in valleien nog redelijk wat zand terecht. Een dun laagje zand op het afgevallen blad van kruipwilgen zorgt ervoor dat wintergroen hier kan groeien. Verder in de duinen komt steeds minder zand terecht, maar ook hier in het korstmosrijke duin met veel buntgras zorgt dit voor behoud van vitaliteit. Duinviooltjes profiteren hiervan en die vormen weer voedsel voor drie soorten parelmoervlinders, voor wie de Duinen van Texel belangrijk zijn. Uit recent onderzoek blijkt dat voor rupsen van vlinders niet alleen de aanwezigheid van voldoende voedselplanten belangrijk is. De conditie van de planten is ook belangrijk. Rupsen die planten eten die voor hen de juiste kwaliteit hebben, maken veel meer kans om tot een vlinder uit te groeien dan rupsen die voldoende planten te eten hebben van een verkeerde kwaliteit. Ook stuifkuilen in oude duinen dragen bij aan de gezondheid van onze duinen. Gezonde duinen hebben stormen nodig om zand in beweging te houden

Boswachter Erik van der Spek

reageren

geef een reactie

  • Piet van Noort
    18 december 2013 om 01:43

    In het verhaal mis ik de voor en nadelen van natuur en milieu. Het huidige kustbeleid zou ook verbeterd kunnen worden. Kijk naar de Eijerlandsedam of het Kennemerstrand en constateer dat het opvangen of langer vasthouden van zand werkt. Dit proces integraal doorvoeren geeft winst aan alle kanten. Kustveiligheid, natuur, milieu, recreatie, opvang van zoet water, werkgelegenheid en de uitgave van belastinggeld kunnen verbeteren met een gestuurde kustverdediging.

    • Erik van der Spek Staatsbosbeheer Texel
      19 december 2013 om 12:37

      Het huidige kust beleid (sinds 1990) is een grote verbetering voor natuur en milieu. De duinen hebben veel dynamiek terug gekregen en verbeteren daardoor in kwaliteit. We houden de zandige kust die bij Nederland hoort en blijven daarachter ook veilig. Voor de zeebodem zijn er op beperkte schaal nadelen.

    • Piet van Noort
      19 december 2013 om 14:30

      Dank voor de reactie Erik maar het kan nog veel beter voor natuur, milieu en kustveiligheid. De Eijerlandsedam in jullie werkgebied wijst dat uit. Kijk daar naar de embryonale duinvorming zonder dat zandaanvoer nodig is. Als de stroming onder controle zou zijn d.m.v. sturingselementen waren er nu niet zulke grote problemen bij de Slufter ontstaan. De mega suppletie van 2012 heeft misschien wel voordelen voor het duin van Texel gegeven maar de nadelen voor natuur en milieu langs de kust en in zee zijn vele malen groter. De vele miljoenen die dit gekost heeft zouden kunnen verminderen met een gestuurde kustverdediging. Lees voor de aardigheid Technische mogelijkheden van een dynamische kustuitbreiding of Toekomstbestendige Verharde Zeeweringen beide van Deltares. Ook het rapport van de morfologische effecten van de Eijerlandsedam vond ik leerzaam. Waar we van houden is dan een andere zaak.

      Met bezorgde kustgroet, Piet van Noort.
      Lid van Burgercomité Kustveiligheid DCCM

  • Frans van der Stoep
    10 december 2013 om 19:48

    Een helder verhaal over ecologische verbanden en het belang van dynamiek.
    Waarom weet ik niet, maar ik wordt altijd blij van zulke verhalen. Ze verbeteren in ieder geval mijn inzicht in het functioneren van natuurlijke systemen en de rol die wij erin spelen.
    Bedankt.

    • Erik van der Spek Staatsbosbeheer Texel
      11 december 2013 om 13:38

      Bedankt

  • Texel sanderlings, snipe and kestrel | Dear Kitty. Some blog
    10 december 2013 om 17:39

    […] the dunes and beach north-west of Den Hoorn […]

i

Mis geen enkel bericht van dit boswachtersblog