Foto: Ron Rijken

Het lijkt misschien onschuldig, de inhoud van je aquarium legen in een sloot of vijver nadat de goudvissen van je kind het loodje hebben gelegd. Maar dit is waarschijnlijk hoe watercrassula, een snelgroeiende waterplant uit Australië die tot voor kort werd verkocht als aquariumplant, ooit in de Nederlandse natuur terecht is gekomen. De plant vormt een gevaar voor de biodiversiteit en het watersysteem; het groeit snel, overwoekert andere soorten en is moeilijk te bestrijden. Helaas is er ook op Texel watercrassula gesignaleerd, verschillende partijen werken nu samen om de invasie tegen te gaan.

Invasieve exoot

Watercrassula is een exoot of uitheemse soort, dit betekent dat de plant van oorsprong niet voorkomt in Nederland. Er zijn in ons land veel uitheemse soorten en de meeste leveren weinig problemen op. Een klein deel van deze exoten hebben wel een negatief effect op de natuur doordat ze zich snel verspreiden en inheemse soorten verdringen. Dit zijn de zogenaamde invasieve exoten, waar watercrassula ook onder valt. De groene plant met vlezige bladeren vormt binnen korte tijd dikke matten in het water. Een stukje van de plant van slechts enkele millimeters groot kan al uitgroeien tot een nieuwe plant.

Nog niet te laat

Op Terschelling speelt het probleem al langer en heeft de watercrassula zich inmiddels verspreid in verschillende duinvalleien. Naast gevolgen voor de natuurwaarden van de gebieden heeft de besmetting ook financiële gevolgen; het bestrijden kost veel geld. Op Texel valt de schade op dit moment nog mee. Na signalering van watercrassula op o.a. Ceres is er vorig jaar een inventarisatie opgestart en recent een plan gemaakt voor de aanpak van de besmette gebieden. Het is van groot belang dat we snel handelen. Als de watercrassula niet direct wordt aangepakt is het risico groot dat de plant zich verder verspreid. Dit kan naast de negatieve effecten op de unieke Texelse flora en fauna uiteindelijk ook ernstige gevolgen hebben voor de doorstroming van de watergangen. We hebben er vertrouwen in dat we op Texel nog op tijd zijn.

Aanpak

Bij signalering van watercrassula zijn er meestal twee opties om de plant te bestrijden. De eerste is het verwijderen en vernietigen van de plant op locatie, gevolgd door jarenlange intensieve monitoring op hervestiging. De tweede optie is het ongeschikt maken van de groeiplaats door het water af te dekken met schone grond, het watergebied wordt hierbij dus omgevormd tot land.

In opdracht van de Provincie Noord Holland hebben deskundigen op het gebied van watercrassula bestrijding in Nederland advies uitgebracht. Gezien de omvang van de besmetting op Ceres is hier de tweede optie aangeraden. De provincie volgt het advies van de experts, Staatsbosbeheer en andere betrokken partijen faciliteren waar nodig bij het uitvoeren van de benodigde werkzaamheden in het gebied. De eerste voorbereidingen voor de werkzaamheden in Ceres zijn gestart. Het riet is gemaaid en bronbemaling wordt geplaatst om schoon te kunnen werken. De vergunningen zijn verleend en volgende week wordt gestart met het afdekken van de huidige plas en de aangrenzende rietgordel. Het orchideeënrijk hooiland op de oever blijft bestaan. Het afdekken gebeurt met minerale grond uit Waalenburg. Deze grond is van oorsprong een wad bodem en past dus goed bij Ceres dat ook een oud stuk Waddenzee is. De verwachting is dat op termijn op deze grond ook een bloemrijk hooiland zal ontstaan. De werkzaamheden zullen naar verwachting voor 1 mei zijn afgerond.

Blijven monitoren essentieel

In samenwerking met de provincie Noord Holland, Hoogheemraadschap, Gemeente Texel en Natuurmonumenten blijven wij op het eiland monitoren op eventuele nieuwe watercrassula besmettingen. Denk je ergens watercrassula te hebben gezien, laat het ons dan weten. Daarnaast vragen wij iedereen om het gebied op Ceres waar de werkzaamheden plaatsvinden niet te betreden om verdere verspreiding te voorkomen. En als Guppy of Nemo heengaat onthoud dan: exoten horen niet in de sloten.

Wil je meer informatie of heb je een vraag? Aarzel niet om contact met ons op te nemen.