Staatsbosbeheer werd 120 jaar geleden, op 21 juli 1899, opgericht. De duinen van Texel was een van de eerste gebieden waar Staatsbosbeheer toen begon. Ons 120-jarige bestaan is een mijlpaal die we niet ongemerkt voorbij laten gaan. Daarom is er op woensdag 25 september van alles te beleven rondom het Sommeltjespad in het Texelse bos.

Woeste gronden

In de 19e eeuw verkocht de Nederlandse staat woeste gronden. Dat werd mogelijk door de Domeinwet die in 1848 werd ingevoerd. Eind negentiende eeuw besloot de regering om hiermee te stoppen, Staatsbosbeheer op te richten en tot aankoop en aanleg van bos over te gaan. De taken van Staatsbosbeheer waren enerzijds het aanplanten van bomen om stuifzanden in bedwang te houden, en anderzijds het oogsten van hout, met name voor de mijnindustrie in Limburg.
De duinen van Texel was een van de gebieden waar de nieuwe organisatie mee aan de slag ging. Duinvalleien werden ontwaterd en veranderd in weiland; vochtige duinheiden en duinen werden bebost voor houtproductie. Opzichter Klaas Min van de Heidemaatschappij werd de eerste boswachter van Staatsbosbeheer op Texel.

Bescherming van natuurschoon

In de eerste dertig jaar bracht Staatsbosbeheer het bosareaal in Nederland weer op peil en werden veel productiebossen aangelegd. Op Texel stopte in 1908 het veranderen van duinvalleien naar weiland abrupt. Jac. P. Thijsse maakte het belang van het behoud van de duinen als natuurgebied duidelijk. Rond deze tijd kwam ook bescherming van ‘natuurschoon’ en behoud van ‘natuurmonumenten’ op. In 1928 werd natuurbescherming officieel de tweede taak van Staatsbosbeheer.

Landinrichting en recreatie

Vanaf 1915 adviseerde Staatsbosbeheer Rijkswaterstaat over de beplanting van wegen en waterwegen. Dit groeide uit tot een derde taak: landinrichting. Daarmee had Staatsbosbeheer decennialang grote invloed op de vorming en ontwikkeling van het Nederlandse landschap. Met de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog namen welvaart en vrije tijd toe. Recreatieve voorzieningen treffen werd de vierde taak van Staatsbosbeheer, gevolgd door het opvangen en in goede banen leiden van de groeiende stroom bezoekers van de natuur. Ondanks dat recreatie in 1899 nog geen taak van Staatbosbeheer was, hield Min ook bij de bosaanleg op Texel al rekening met het uiterlijk van het gebied. Langs de Rozendijk werden bijvoorbeeld kerspruimen geplant voor kleur in het vroege voorjaar. Ook werd er op de Fonteinsnol ruimte uitgespaard voor een uitkijkpunt. Excursies werden vanaf ongeveer 1920 georganiseerd; een kaartje moest je toen nog kopen bij de directeur in Utrecht.

Beleef het Sommeltjespad

Om ons 120-jarige bestaan te vieren is er woensdagmiddag 25 september voor de jongste generatie van alles te beleven rondom het Sommeltjespad. Tussen 13.00 en 16.00 uur kun je van alles leren over de Texelse natuur met de boswachters, je eigen sommeltje beschilderen, of een insectenhotel maken. Met muziek van Roxi Jaspers en de vrolijke lammetjes van schaapshoedster Daphne, belooft het een feestje te worden om niet te missen!