Deze maand zag ik weer een aantal leuke bijzonderheden in de natuur, zoals de levendbarende hagedis, de bosparelmoervlinder en het vliegend hert. Gelukkig kunnen onze bezoekers en medewerkers nog leuke zaken waarnemen in de mooie natuur. Alle dieren en planten en hun leefomgeving zorgen voor een breed scala aan biodiversiteit. Echter ondanks internationale afspraken om het verlies van de biodiversiteit te stoppen, loopt dit helaas nog steeds achteruit. In Nederland zelfs veel sneller dan in andere landen.

Het verlies van de oorspronkelijke biodiversiteit is in Nederland relatief hoog. Wereldwijd is ongeveer 30% van de oorspronkelijke biodiversiteit verdwenen, in de EU is de teruggang aanmerkelijk verder gevorderd, gemiddeld is 65% van de biodiversiteit verdwenen. De biologische diversiteit van Nederland ligt nog onder het EU-gemiddelde, meer dan 80% van de oorspronkelijke biodiversiteit is hier verdwenen. Staatsbosbeheer wil bijdragen om het verlies aan biodiversiteit te stoppen en zorgt voor een goed stuk natuurbeheer waarin soorten als de bosparelmoervlinder, de gentiaanvlinder en het vliegend hert in thuis horen met de daarbij benodigde leefomgeving en de daarbij gepaard gaande milieuomstandigheden.

Biodiversiteit is de verscheidenheid van levensvormen. Op aarde leven 50 miljoen soorten planten en dieren. In 1950 waren dit er nog meer dan 65 miljoen soorten. Sinds de toename van de technologie, de intensivering van onze levenswijze, de snelheid van verplaatsen, de toename van monoculturen, de intensieve landbouw, uitbreiden van steden, vervuilen van de aarde, water en lucht, sterven de laatste tientallen jaren planten en dieren sneller uit dan in de miljoenen jaren hiervoor. Doordat verschillende planten niet meer kunnen leven verliezen ook de dieren hun voedselbron en ook zij sterven uit. Het natuurhuis waarin wij wereldwijd leven stort als een dominospel in elkaar. De mens is afhankelijk van een rijke variatie aan soorten dieren en planten. De mens is onderdeel van het dominospel en zal uiteindelijk als één der stenen kunnen omvallen.

De soortenrijkdom holt achteruit, vooral in Nederland. Met onze alledaagse handelingen hebben we allemaal invloed. Mensen beseffen veel te weinig dat ze onderdeel zijn van een groter geheel en dat de wereld niet zonder soortenrijkdom kan. Belangrijk is het evenwicht in de natuur. Soorten en ecosystemen zorgen bijvoorbeeld voor de productie van zuurstof, voor afbraak van dode dieren en planten, voor bestuiving van planten, waterzuivering en het beheersen van plagen en ziektes. Wat we eten, is afhankelijk van de planten en dieren om ons heen.

Stel dat evenwicht zou wegvallen, dat zou op vele fronten een ramp betekenen. Het natuurlijke netwerk van de oneindige variëteit aan dier- en plantsoorten op aarde valt steeds meer uit elkaar. Bijen, hommels en vele andere insecten die zorgen voor de bestuiving van onze planten verdwijnen in een angstwekkend tempo van de aardbodem. Met alle gevolgen van dien, want als één soort verdwijnt, kan dat dodelijk zijn voor een andere soort.

Kennis en bewustzijn kunnen ervoor zorgen dat mensen andere keuzes maken, die beter zijn voor de verschillende levensvormen. Wie vlees eet doet er goed aan te beseffen dat het vee is gevoed met soja, verbouwd op plantages waarvoor tropisch regenwoud is gekapt. Een paar keer per week vegetarisch eten, seizoensgroenten kopen, planten in de tuin zetten die vlinders, hommels, bijen en vogels aantrekken.

Om het verlies aan biodiversiteit te stoppen hadden de Verenigde Naties 2010 uitgeroepen tot het Internationaal Jaar van de Biodiversiteit. Het doel is om iedereen te laten weten hoe belangrijk biodiversiteit is. Dankzij Staatsbosbeheer is Onno Hoes, landelijk voorzitter van de Coalitie Biodiversiteit, meer bevlogen geraakt als het gaat om natuurbeleid. Als kinderen van nu zich de waarde gaan realiseren van de natuur om hen heen, dan kan de biodiversiteit in de toekomst nog verbeteren, echter alleen als de kinderen en hun ouders anders gaan leven. Dat is echt mogelijk. Doen jullie mee????

Boswachter Harry Hees