Al best lang stond de kolibrievlinder op mijn wensenlijstje om een keertje te zien. Terwijl ik zo vaak in de natuur ben, was ik deze bijzondere soort gewoon nog nooit tegengekomen. Terwijl de vlinder ook gewoon bij mensen in de tuin kan voorkomen. Bij een vriendin, waar de kolibrievlinder elke dag langskomt, kreeg ik eindelijk de kans om ‘m te bewonderen.

Steeds als ik een verre reis maak, probeer ik iets wezenlijks mee te nemen. Tijdens mijn reis in Iran, wist ik al gauw wat ik mee terug wilde nemen. De Iraanse mensen hebben mij zeer geraakt met hun diep verankerde vriendelijke aard en een hulpvaardigheid zonder grenzen. Vraag je om hulp, dan krijg je vaak gerust het tienvoudige van wat je vraagt. Dit voornemen om zelf ook nog meer zo in het leven te staan, leverde in Nederland al gauw een mooi moment op.

Afgelopen jaar maakte ik mijn 10-jarig jubileum als boswachter mee én ik bereikte de 40-jarige leeftijd. Een moment om bij stil te staan en terug te blikken. Na hard trainen op de wielrenfiets gunde ik mijzelf dit moment van ‘terugblikken’ op een iconische plek: na 2 uur klimmen met de wielrenfiets -en geheel buiten adem na (werkelijk waar) een eindsprintje- op de top van de Mont Ventoux! Voldaan keek ik tussen de wolken door de diepte in naar de afgelegde weg. Daarmee keek ik ook symbolisch terug op de afgelopen jaren.

“Boswachter, boswachter, mag ik van het pad af?”, riep een jongetje van rond de 8 jaar terwijl hij hijgend van het rennen vooraan in de groep naast mij was komen lopen. Het was een van mijn eerste rondleidingen ooit met een groep kinderen. Dertig stuks meteen al. Een heerlijke energie brachten ze mee. Zie dat maar eens in het gareel te houden als je eigenlijk nog geen enkele ervaring hebt met het rondleiden van kinderen.

Elke keer als ik dé zwaan van het Haagse Bos zie, dan voel ik een groot respect. De koningin van de grote vijver. Ik weet niet hoe oud deze vogel is, maar ze straalt levenswijsheid en veerkracht uit. Daar kunnen wij mensen nog een voorbeeld aan nemen.

Natuur is ‘in’! Gelukkiger kun je een boswachter niet maken. Tien jaar geleden, toen ik als boswachter begon, was dat nog wel anders… Ik was toen nog een van de weinige vrouwelijke, jonge boswachters. Er heerste nog alom verbazing over dat ik geen grijze baard heb. Het was in een tijd dat een vrouwelijke collega door (nota bene) een juffrouw van de basisschool terug werd gestuurd, omdat zij geen man was (echt waar!). Juf had de klas op de komst van een man voorbereid en nu stond er een vrouwelijke boswachter voor haar neus. Alle reden voor paniek natuurlijk… Uiteraard was mijn collega ‘mans’ genoeg om tegen deze juffrouw te zeggen dat zij toch écht deze natuur-les zou verzorgen. De kinderen maakten inderdaad helemaal geen probleem van een vrouwelijke boswachter, het probleem was vooral de verwachting van de juf zelf…

Ik lig in het hoge gras. Mijn ademhaling gaat diep en zwaar. Al mijn spieren zijn gespannen. Een zweetdruppel loopt langzaam via mijn neus naar beneden. Het kriebelt, maar ik onderdruk de neiging om te krabbelen. Ik mag niet bewegen, anders word ik ontdekt. Dat mag niet. Ik moet roerloos blijven kijken, turen, staren… Roerloos. Mijn zintuigen staan op scherp. Ik hoor iets. Het komt dichterbij. Mijn hartslag stijgt, maar ook dat onderdruk ik. Ik móet rustig blijven. “Focus”, zeg ik in gedachten streng tegen mezelf.

Als boswachter zeg ik vaak: “Weet waar je loopt!” Tijdens mijn excursies wordt duidelijk wat ik daarmee bedoel. Want hoe verder we de natuur in trekken, hoe meer verhalen uit het verleden opdoemen. De natuur is op veel plekken een levend museum.

Langs de sloten van Waterland liggen vaak de schelpen van de zwanenmossel. Een fascinerend beest dat een verborgen leven leidt.

April is een echte lente maand. Alles wordt frisgroen en de bomen lopen uit. Het gezegde is “in mei leggen alle vogels een ei”. Maar in de weilanden zijn al veel vogels aan het broeden. De koolmezen zingen hun hoogste lied.

Als vroeg in de lente de zon even schijnt gaat de kievit meteen baltsen. “Ze duikelen weer”, zei mijn vader dan. Wat betekende dat ze aan het baltsen waren, want hun kenmerkende baltsvlucht is ook alsof ze door de lucht duikelen. Voor mij betekent dit het begin van het voorjaar.

‘Wetland’, een term die je steeds vaker hoort. Maar wat is nu eigenlijk een ‘wetland’? Letterlijk vertaald vanuit het Engels betekent het ‘nat land’. Oftewel land dat doordrongen is van water; een moeras dus!

Als je, net zoals ik, vaak langs de polderwegen rijdt zie je ze regelmatig; hazen. Overdag verstoppen ze zich in de wei, maar in de avond rennen ze dan opeens in het licht van je koplampen. In de weilanden van Staatsbosbeheer kom je ze ook regelmatig tegen. Ze leven in een holte in het weiland die ‘leger’ wordt genoemd. Gelukkig heeft de haas een warme bontjas aan, want hij zit het gehele jaar in het open veld. Ook de jonge haasjes hebben meteen bij hun geboorte al een warme vacht.

Ik heb mijn warme trui aan en de kachel staat thuis aan. Zo komen wij mensen wel de winter door. In de natuur gaat dat toch anders. Zo gaan planten en bomen in winterrust. In de herfst hebben ze hun reservevoedsel opgeslagen in hun wortel- of stengeldelen. Er zijn ook planten die afsterven en hun zaden met reservevoedsel zorgen pas weer in de lente voor nieuw leven.

Elke winter komen ze weer; de overwinterende ganzen. De meeste van deze ganzen broeden op de noordelijke toendra’s van Noord-Europa. In Nederland verblijven midden in de winter er meer dan 2 miljoen stuks!

Afgelopen week heb ik met een groepje mensen bij de windmolens op de verbindingsdam naar Marken naar vogels staan kijken. Waarom stonden we precies daar? De reden is dat je elk jaar in oktober in de Gouwzee de krooneenden kunt bekijken. Het is een prachtige eendensoort met een rood snaveltje en een goudgele kop. Het was prachtig weer waardoor we hun goudkleurige kop zagen schitteren in de zon.

In Waterland komen langs de dijken bijzondere dieren voor, waaronder de ringslang (Natrix natrix). Een dier waar veel mensen bang voor zijn, terwijl hij niet gevaarlijk is. Dit reptiel bijt namelijk niet en is ook niet giftig.

Overal in het nieuws hoor je berichten over de aanhoudende droogte in Nederland. Hoe zit dat eigenlijk hier? Het gebied van Laag Holland bestaat voornamelijk uit veengrond en veenmosmoerassen. Deze bestaan voor het grootste deel uit water en zijn ook dankzij het water ooit ontstaan.

Men denkt bij orchideeën vaak aan tropische landen. Toch staan er in ons kikkerlandje best veel soorten orchideeën. Onze Nederlandse orchideeën zijn misschien wat minder opvallend dan de tropische soorten, maar zeker ook de moeite waar om te beschermen. De meeste in Nederland voorkomende orchideeënsoorten zijn dan ook zeldzaam.

Als ik nu zo door het Purmerbos loop zijn de bomen mooi frisgroen en komen de eerste blaadjes aan de bomen weer tevoorschijn. Dat er zoveel groeit in het Purmerbos heeft te maken met ondergrond van het bos. Het bos ligt namelijk op de bodem van het meer de Purmer. Precies 400 jaar geleden werd het meer drooggemalen en op deze kleigrond heeft Staatsbosbeheer 31 jaar geleden een bos aangelegd. Jaarlijks vinden er in het bos allerlei werkzaamheden plaats zodat het bos, bos zal blijven.

Eind februari was de eerste grutto alweer in onze gebieden gespot. Na de vorstperiode van afgelopen paar weken was het ook de grutto te koud. Ze vliegen mee met de vorstgrens en gaan dan weer een stukje zuidelijker. Het is nu weer wat warmer en dat is voor de grutto het teken om terug te komen.

Lage weilanden, lange sloten en slingerende dijkjes, zo kennen we allemaal Waterland wel. Met de koeien in de wei, het riet in het water, de boerderijen en oude dorpjes. Als boswachter van Staatsbosbeheer heb ik het voorrecht om elke dag weer van de mooie natuur van Waterland te genieten. Ik kom ook uit deze streek en ben vanaf jongs af aan geïnteresseerd in de natuur van het gebied en de rijke geschiedenis.

Staatsbosbeheer organiseert voor de maanden oktober en november verspreid over het land een aantal Wilderniscafés. Deze talkshows over nieuwe wildernis in Nederland sluiten aan bij de film De Nieuwe Wildernis. De editie Flevoland is een coproductie met Provincie Flevoland en vindt plaats in Lelystad, op zondagmiddag 27 oktober vanaf 12.00 u tot 13.45 uur in […]

Het is herfst. Tijd voor mooie boswandelingen en het rapen van tamme kastanjes. Mag je ze rapen? En hoe herken ik ze? Boswachter Kees Jan legt het je uit in deze blog.

Een levende doodskist…geniaal! Ik zag het NOS filmpje over dit nieuwe product. Begraven in een kist die bestaat uit mycelium; het wortelnetwerk van paddenstoelen. Schimmel wordt in een mal gedaan, krijgt voeding en groeit dan uit in de vorm van een doodskist. Het eindresultaat – een soort piepschuimachtig materiaal – is licht en sterk.

Boswachter Ine kwam tijdens haar werk een groepje krachtpatsers tegen die een enorme prestatie aan het verrichten waren.

Boswachter Kees Jan Westra vertelt in deze blog over een aantal oorlogsmonumenten op de Sallandse Heuvelrug. De onderduikershut en het Stevensmonument in Helhuizen, het V1-monument aan de Nijverdalsebergweg en het voormalige Rijkswerkkamp Twilhaar.

Boswachter Ine over de zeges voor de natuur als gevolg van de Coronacrisis.

Aan de hand van oud kaartmateriaal kun je een reis door de tijd maken. Het is verrassend wat je naast alle veranderingen ook nog terug kunt vinden aan plekken waar in 100 jaar niets lijkt veranderd.

Aan de koffietafel bij Staatsbosbeheer in Rijssen hebben de collega’s van boswachter Ine het over ‘verdwenen’ alledaags gereedschap van de bosbouwer.