www.boswachtersblog.nl/ Biesbosch

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Sinds twee jaar broeden er visarenden in De Biesbosch. Zoiets gebeurde nog niet eerder binnen onze landsgrenzen. De boeiende visarend stond vandaag centraal in het door Staatsbosbeheer en het Biesbosch MuseumEiland in Werkendam georganiseerde visarend-event. Een dag lang met honderden belangstellenden naar deze vogels kijken, waarbij het vervoer uitsluitend elektrisch diende te gebeuren. In totaal vijf vaartochten met elektrische fluisterboten en drie rondritten met de elektrische trein van SonoKoek uit Werkendam. Op iedere rit werden er een of meerdere visarenden gezien. September is en blijft in De Biesbosch visarendmaand!

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

De Raad van State heeft besloten in de zaak beroepsvisserij in De Biesbosch. Sportvisserij Zuidwest-Nederland stapte naar de rechter om voor bepaalde vissoorten een jaarlijks visquotum af te dwingen. De sportvissers vinden dat er in de Biesbosch en rivieren in de regio te veel vis wordt gevangen door de beroepsvisserij. Het gaat onder meer om karpers, snoekbaarzen, brasems en blankvoorns. De Raad van State wijst in de uitspraak de bezwaren van de sportvisserij van de hand.

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

In 2018 gaan de Haringvlietsluizen op een kier, een bijzonder moeizaam verlopen proces. De natuur in en rondom het Haringvliet zal er van profiteren, hoewel de grootste veranderingen zich voornamelijk onder water zullen gaan afspelen. De visintrek heeft er ongetwijfeld baat bij en wellicht schieten er af en toe ook enkele bruinvissen en zeehonden naar ‘binnen’. Punt van zorg blijft echter of er afspraken zijn gemaakt met beroepsvissers die momenteel op het Haringvliet actief zijn. Als zij straks hun netten in de directe omgeving van de sluizen plaatsen dan is vis vangen wel een heel koud kunstje. De Kier kost tientallen miljoenen euro’s en als er niets aan de pachtovereenkomsten voor visrechten wordt gedaan, schieten we ons doel volgens mij een beetje voorbij..?

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

In Polder de Biesbsoch, op het Eiland van Dordrecht, is Kuipers Infra uit Strijen al een paar maanden in de weer met de aanleg van de Nieuwe Dordtse Biesbosch. Er worden geulen gegraven en er verschijnen ook diverse wandel- en fietspaden. Op dit moment is het door de bouwvak echter rustig in de polder. In het bosgebied De Elzen, bij uitspanning De Viersprong, worden zeer binnenkort ook werkzaamheden uitgevoerd. Het gaat hier om een opknapbeurt van het parkeerterrein en dunningswerkzaamheden in populierenvakken. Daarnaast is de kreek door het Biezengors ook geschoond; omgewaaide bomen werden er door Staatsbosbeheer, in samenwerking met een lokale ondernemer, verwijderd.

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Het broeden van visarenden in ons land werd nog niet eerder vastgesteld. Er was in juli 2002 wel sprake van nestbouw. Medewerkers van Staatsbosbeheer ontdekten toen een nest in de Oostvaardersplassen. Een wijfje sleepte daar toen met takken. Iedereen keek reikhalzend uit naar het daarop volgende voorjaar, maar helaas liet het koppel visarenden verstek gaan. Sinds vorig jaar is er sprake van broedende visarenden binnen onze landsgrenzen. Vorig jaar bracht een stel visarenden een jong voort in een (boom)nest in de Noordwaard. Het eerste, ooit op Nederlandse bodem geboren visarend was een feit! Dit seizoen was dat nest weer bezet, maar dit keer kropen er drie jongen uit het ei. Een ander koppel bouwde in 2016 een nest in een dwarsvleugel van de hoogspanningsmast in het spaarbekken De Gijster en was dit jaar present met eveneens drie geboren jongen. In 2017 dus twee paar broedende visarenden in de Biesbosch met in totaal zes geboren jongen. Een prachtig resultaat. Het bouwen van nesten door visarenden in hoogspanningsmasten is nieuw voor Nederland, maar in het National Park Müritz, in de voormalige DDR, is dit een vertrouwde gewoonte. Vooral in dit merengebied liggen soms meerdere nesten in een hoogspanningsmast.

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Waterrecreatie in de Biesbosch bestaat al heel lang. Voor de afsluiting van het Haringvliet liet menige watersporter zich er ‘droog’ vallen. Vanuit diverse bronnen ontving Staatsbosbeheer financiën om recreatieve voorzieningen in de Biesbsoch te plaatsen of te onderhouden. Door drastische bezuinigingsoperaties is dat tegenwoordig niet meer mogelijk. Het Rijk heeft de zorg voor Nationale Parken bovendien gedelegeerd naar de provincie die voor onderhoud en beheer SNL (Subsidie Natuur en Landschap) verstrekt. Voor recreatie krijgt Staatsbosbeheer in feite niets. In overleg met de Watersportfederatie is besloten om de slechtste damwanden in de Biesbosch ontoegankelijk te maken. Om in de toekomst te kunnen beschikken over de benodigde financiële middelen, waarmee aanleg en onderhoud kunnen worden gefinancierd, is men thans bezig met de introductie van het Biesboschvaantje.

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Grote industriecomplexen, zoals bij Shell Moerdijk, worden in het algemeen aangelegd voor exploitatie en niet om als nestelplaats te dienen voor meeuwen. Het is de bedoeling de meeuwen te laten verkassen naar de Sassenplaat, een pal tegenover Shell Moerdijk liggend eiland, in het Hollandsch Diep. Op het industriegebied worden de eieren van meeuwen gedompeld (zodat ze niet uitkomen), terrwijl de vogels op de Sassenplaat met rust worden gelaten. Dit jaar vestigden zich er tevens kokmeeuwen en drie paar zwartkopmeeuwen. Beide soorten zijn nieuwe broedvogels voor de Sassenplaat.

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Om modderkruipers te vangen moet je niet bang zijn voor vuile handen, want beide soorten verbljiven gewoonlijk in en op slibrijke bodems van watergangen, kanalen, sloten, beken en kreken. Beide soorten haal je letterlijk en figuurlijk boven water door keer op keer met een steeknet over de bodem te schrapen, waarna zo’n bonk slib in een teil of plastic bak wordt gegooid. Je kunt dan op je gemak de boel een beetje uitpluizen en meestal kom je dan ook ander water- en of bodemleven tegen zoals libellenlarven, kevers, dikkopjes, waterinsecten, stekelbaarzen of een van de beide soorten modderkruipers.

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Herstel natte leefgebieden

Onder ideale omstandigheden houdt moeras zijn specifieke waarde onder invloed van natuurlijke dynamiek. Natuurlijke schommelingen in het waterpeil, periodieke overstromingen en de werking van wind houden het moeras levend, gaan verlanding tot bos tegen en dragen zorg voor een continue afwisseling van dichte en open stukken, oud en jong riet. Er zijn weinig plaatsen meer in Nederland waar een dergelijke oer-dynamiek ruimte kan krijgen. Overstromingen over grote oppervlaktes komen bijna niet meer voor, nieuwe geulen of plassen ontstaan niet meer. Meren zijn gescheiden van hun brongebieden en/of overstromingsgebieden, rivieren zijn bedijkt. Dit alles leidde tot een forse vermindering van het areaal en de kwaliteit van het moeras. Maar met uitgekiend beheer kunnen we wel degelijk die natuurlijke vitaliteit van moeras bewerkstelligen. En in sommige gevallen is die dynamiek ook weer te herstellen. Voorbeelden daarvan zijn onder meer te vinden langs de grote rivieren, zoals in de Gelderse Poort en in de Biesbosch.

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Op initiatief van Marianne en Adrie van der Linden verrees het Herdenkingsbos De Vlinder in de Lousia Cannemanspolder op het Eiland van Dordrecht. Op het terrein staan panelen met bordjes waarop de namen van de overleden personen staan gegraveerd. Iedereen beleeft zo’n dag op zijn of haar manier. Na het planten wordt soms het glas geheven en hier en daar vloeien tranen. In totaal staan er 165 bomen in het Herdenkingsbos De Vlinder.