www.boswachtersblog.nl/ Biesbosch

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Waterrecreatie in de Biesbosch bestaat al heel lang. Voor de afsluiting van het Haringvliet liet menige watersporter zich er ‘droog’ vallen. Vanuit diverse bronnen ontving Staatsbosbeheer financiën om recreatieve voorzieningen in de Biesbsoch te plaatsen of te onderhouden. Door drastische bezuinigingsoperaties is dat tegenwoordig niet meer mogelijk. Het Rijk heeft de zorg voor Nationale Parken bovendien gedelegeerd naar de provincie die voor onderhoud en beheer SNL (Subsidie Natuur en Landschap) verstrekt. Voor recreatie krijgt Staatsbosbeheer in feite niets. In overleg met de Watersportfederatie is besloten om de slechtste damwanden in de Biesbosch ontoegankelijk te maken. Om in de toekomst te kunnen beschikken over de benodigde financiële middelen, waarmee aanleg en onderhoud kunnen worden gefinancierd, is men thans bezig met de introductie van het Biesboschvaantje.

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Grote industriecomplexen, zoals bij Shell Moerdijk, worden in het algemeen aangelegd voor exploitatie en niet om als nestelplaats te dienen voor meeuwen. Het is de bedoeling de meeuwen te laten verkassen naar de Sassenplaat, een pal tegenover Shell Moerdijk liggend eiland, in het Hollandsch Diep. Op het industriegebied worden de eieren van meeuwen gedompeld (zodat ze niet uitkomen), terrwijl de vogels op de Sassenplaat met rust worden gelaten. Dit jaar vestigden zich er tevens kokmeeuwen en drie paar zwartkopmeeuwen. Beide soorten zijn nieuwe broedvogels voor de Sassenplaat.

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Om modderkruipers te vangen moet je niet bang zijn voor vuile handen, want beide soorten verbljiven gewoonlijk in en op slibrijke bodems van watergangen, kanalen, sloten, beken en kreken. Beide soorten haal je letterlijk en figuurlijk boven water door keer op keer met een steeknet over de bodem te schrapen, waarna zo’n bonk slib in een teil of plastic bak wordt gegooid. Je kunt dan op je gemak de boel een beetje uitpluizen en meestal kom je dan ook ander water- en of bodemleven tegen zoals libellenlarven, kevers, dikkopjes, waterinsecten, stekelbaarzen of een van de beide soorten modderkruipers.

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Herstel natte leefgebieden

Onder ideale omstandigheden houdt moeras zijn specifieke waarde onder invloed van natuurlijke dynamiek. Natuurlijke schommelingen in het waterpeil, periodieke overstromingen en de werking van wind houden het moeras levend, gaan verlanding tot bos tegen en dragen zorg voor een continue afwisseling van dichte en open stukken, oud en jong riet. Er zijn weinig plaatsen meer in Nederland waar een dergelijke oer-dynamiek ruimte kan krijgen. Overstromingen over grote oppervlaktes komen bijna niet meer voor, nieuwe geulen of plassen ontstaan niet meer. Meren zijn gescheiden van hun brongebieden en/of overstromingsgebieden, rivieren zijn bedijkt. Dit alles leidde tot een forse vermindering van het areaal en de kwaliteit van het moeras. Maar met uitgekiend beheer kunnen we wel degelijk die natuurlijke vitaliteit van moeras bewerkstelligen. En in sommige gevallen is die dynamiek ook weer te herstellen. Voorbeelden daarvan zijn onder meer te vinden langs de grote rivieren, zoals in de Gelderse Poort en in de Biesbosch.

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Op initiatief van Marianne en Adrie van der Linden verrees het Herdenkingsbos De Vlinder in de Lousia Cannemanspolder op het Eiland van Dordrecht. Op het terrein staan panelen met bordjes waarop de namen van de overleden personen staan gegraveerd. Iedereen beleeft zo’n dag op zijn of haar manier. Na het planten wordt soms het glas geheven en hier en daar vloeien tranen. In totaal staan er 165 bomen in het Herdenkingsbos De Vlinder.

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Ondanks het wisselende weer, zijn de voortekenen van het komende voorjaar al duidelijk te zien; zingende merels en zanglijsters, baltsende futen en kibbelende meerkoeten. Ook de reusachtige zeearenden hebben het voorjaar in de kop. Het koppel op het Eiland van Dordrecht broedt weliswaar al, maar bij het nest in de Brabantse Biesbosch gaat het allemaal wat anders. Het heeft alles te maken met de komst van een nieuw wijfje, dat vorig jaar het nest opeiste. De twee aanwezige jongen werden daar destijds de dupe van. Op het riviereneiland Tiengemeten lijkt zich nog een paartje te vestigen.

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Hennie Kelner woont in het witte huisje, naast de Amaliahoeve, in het hart van de Brabantse Biesbosch. Ze heeft geen buren en je kunt uitsluitend met de boot naar haar toe. Elektriciteit en stromend water zijn voor ons alledaagse gemakken, maar die zijn in haar huisje niet aanwezig. Een olie- en een houtkachel zorgen voor de warmte. Zij is ook actief als Biesboschgids en begeleidt dan mensen of kinderen tijdens een tocht met een fluister- of schoolboot. Het feit dat zij niets heeft met computers (‘Wat moet je met zo’n ding’) leidt daarbij gewoonlijk tot grote hilariteit.

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

De vorige week zaterdag georganiseerde Haardhoutdag in boswachterij De Elzen, op het Eiland van Dordrecht, was een succes. Al het gezaagde hout werd door enthousiaste mensen bijeen gesprokkeld. Tegen de middag ontstond er zelfs een tekort aan brandhout. Qua opzet was er het een en ander veranderd. Mensen hoefden niet meer zelf met de motorkettingzaag in de weer en zij dienden zich ook niet meer aan te melden. Er werd gewerkt volgens het principe ‘op is op’. Op die mistige en grauwe zaterdagochtend werd de inwendige mens op peil gehouden met erwtensoep, koffie, chocomel en ter plaatse gebakken stroopwafels,

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Staatsbosbeheer heeft februari uitgeroepen tot Houtmaand. Op diverse locaties in ons land is dan haardhout te koop. Tegen de winter slinkt de voorraad kachelhout weer. Met een nieuwe voorraad stookhout zit je er volgende winter weer warmpjes bij…

Boswachter Jacques van der Neut in Biesbosch

Bij vorst vriest de Brabantse Biesbosch, mede door de geringe stroomsnelheden, vrij snel dicht. De situatie in de Dordtse Biesbosch, die dicht bij de Moerdijkbruggen ligt, is wat dat betreft goed vergelijkbaar met de Brabantse Biesbosch. De Sliedrechtse Biesbosch, op de oostpunt van het Eiland van Dordrecht, kent echter nog steeds een relatief grote getijslag, waardoor het langer duurt voordat de boel daar dicht vriest. Het water gaat er nog dagelijks zo’n 70 tot 80 centimeter ‘op en neer’. Het water is er zoet en niet brak of zout. Zoetwatergetijdengebieden zijn ook op wereldschaal een zeldzaam fenomeen.