Een droom voor de Oostvaardersplassen
Het gaat heel goed met de film De Nieuwe Wildernis. Meer dan 135.000 mensen zagen hem al. Op sommige plekken wordt geapplaudiseerd na afloop en mensen die al jaren niet meer in de bioscoop geweest zijn, gaan nu toch.
De film roept interessante vragen op over wildernis. Over oorspronkelijke wildernis kun je kort zijn: dat is de natuur zonder noemenswaardige menselijke invloed. Maar nieuwe wildernis, wat is dat dan? En kan het eigenlijk wel? Ook in Nederland? Het gaat daarbij niet om het herscheppen van een oerlandschap. Maar wel om allerlei natuurlijke processen, op de schaal die daarbij hoort, weer opgang te krijgen. En dan los te laten.
Dat kan van alles betekenen: vrije loop van rivieren en beken bijvoorbeeld. Die zijn er niet in de Oostvaardersplassen. Daar betekent nieuwe wildernis in eerste instantie dat edelherten, runderen en konikpaarden, geïntroduceerd in het gebied, zonder verder beheer hun gang kunnen gaan. Hun partnerkeuzes, geboorteaantallen, en sterfgevallen; ze worden door de natuurlijke omstandigheden, zoals voedselaanbod en klimaat, bepaald. De introducés leven er samen met dieren die er op eigen kracht kwamen: ganzen, vossen, heel veel klein spul én de zeearend.
De kuddes paarden, runderen en edelherten zijn geen volledig stabiele leefgemeenschappen. Elke winter sterft een deel (25 tot 30 procent, deels door afschot – dat is verplicht, om lijden te voorkomen) en vervolgens hestelt het aantal zich weer. Min of meer. Het aantal edelherten neemt iets toe, het aantal runderen iets af. Het geheel aan geboortes lijkt voortdurend gelijke tred te houden met de maximale draagkracht van het gebied. Dat is de natuur aan het werk. Maar het is wel een heel beperkte natuur. Immers: in een niet of minder door de mens gebreidelde omgeving zouden dieren kunnen wegtrekken bij voedselschaarste. En waarschijnlijk zouden er andere aantallen grazers zijn als hun natuurlijke vijanden er ook waren. Denk daarbij aan de wolf. En de flora zou er waarschijnlijk heel anders uitzien als het wildzwijn het gebied in zou mogen. (In Nederland zijn er maar twee gebieden waar zwijnen mogen voorkomen. Die beperking is er om landbouwgewassen te beschermen en uit verkeersveiligheid).
Onder de vorige staatssecretaris is een streep gehaald door het plan om de Oostvaardersplassen te verbinden met het Horsterwold en van daaruit met de Veluwe. Oh, en van daar met gebieden in Duitsland, en dan en dan…helemaal tot aan de Donaudelta. En dan…aan de overkant ligt Azië! Dat is pas ruimte voor de natuur. Mag dat plan weer uit de ijskast?
Die wolf komt vanzelf wel. Dit jaar verscheen trouwens het ene na het andere onderzoeksresultaat over het effect van de wolf in het Amerikaanse Yellowstone Park. Ecologen spreken van ’trophic cascades’: het gedrag van een roofdier, bovenaan in de voedselketen, blijkt effect te hebben tot op alle niveau’s van het gebied waarin het leeft. De wolf in het Park stortte zich op de populatie hertachtigen die met hun gegraas de rivieroevers kaalhielden. Er kwam hogere begroeiing die weer goed was voor allerlei waterleven maar ook door bever en bison gewaardeerd werd. De wolf hield ook de coyotes in toom waardoor er meer kleine knaagdieren waren als voedsel voor roofvogels, wezels en dassen. Zelfs de beren profiteerden: er waren meer bessen want minder herten die de struiken opvraten waar ze aan groeien en meer aas dat de wolven achterlieten.
Met edelhert voor zijn neus, vraag ik me af of de wolf – ik stel me even voor dat hij er al is – wel voor paard gaat. Hooguit af en toe een kwetsbaar veulentje of zo. Hoe zit het dan met natuurlijke vijanden?
In het recente boek van George Monbiot lees ik dat de jongste fossielen van wilde paarden in Groot Britannië dateren van 9.300 jaar geleden. En verder: “Het jongste gegeven van een leeuw in deze omgeving is een bot van een dier dat leefde in Nederland – dat toen nog verbonden was met Engeland. Het is 10.700 jaar oud.” O jee, zou nu iemand op het idee komen om…
George Monbiot, Feral, searching for enchantment on the frontiers of rewilding. Allen Lane/Penguin Books, Londen 2013.
De foto van de wolf is van flickr: OnyxDog86
geef een reactie
Kees Almekinders
Ik ben het helemaal met “de realiteit” eens. Dit heeft totaal niets met natuur te maken. De maakbare natuur in Nederland is geen echte wilde natuur, alles staat in dienst van de commercie. Wat een belachelijk idee om in een omheind stukje natuur met zoveel hapklare brokken in de vorm van duizenden ondervoede en verzwakte dieren, een roedel wolven te plaatsen. De idioterie ten top! Dit soort experimenten daar zit natuurminnend Nederland niet op te wachten. Ik ben vorig jaar twee keer in Polen geweest waar nog een mooie stand aan wolven zit. Hier heb je nog echte enorme lappen natuur. Meer dan hier ooit geweest is! In de beginjaren was het OVP een prachtig gebied met een enorme diversiteit aan vogels en planten. Nu schieten de tranen je in de ogen! Wat een verloedering! En dit alles tot stand gebracht met de welwillende medewerking van het geitenharenwollentype!
Die wolven kunnen geen kant uit. In Flevoland zijn ze niet welkom en het ecoduct bij Hierden is gesloten voor wild. Mondjesmaat, ik geloof een keer per maand, mag er een edelhert passeren, de rest sneuvelt. Jammer voor de wolven want ook de Veluwe is een Eldorado voor ons troeteldier, de wolf! Een grote dierentuin met wilde en halfwilde dieren. Edelherten, zwijnen maar ook diverse typen ponies, paarden, schapen, lakenvelders, hooglanders, wisenten (binnenkort te bewonderen bij Kootwijk ingerasterd in 400 hectare) Drentse heideschapen en nog tien andere soorten, kortom teveel om op te noemen. In de vorige eeuw zei een bekende natuurbeschermer terecht: ” wat is de natuur in dit overvolle land? Het heeft slechts de omvang van een krant!”. Misschien geen leuke opmerking maar wel de realiteit. Moraal van het verhaal: je moet accepteren dat wilde natuur in Nederland niet meer aanwezig is en ook niet meer terug zal komen. Stop met al die zinloze dierenexperimenten en richt je op wat realiseerbaar is!
de realiteit
Toemaar, ik zou zeggen, haal een paar wolven uit Amerika, laat ze los in de oostvaardersplassen en dan zien we het wel. Het maakt toch niets uit wat het kost. Nederland betaald wel. voorb. de korhoenders op de Sallandse heuvelrug. Jaren achter elkaar proberen de stand weer op peil te krijgen. En er dan na jaren achter te komen dat het niet werkt. Zo gaat het ook in de oostvaardersplassen. Als ze in de film hadden laten zien dat er ruim 2500 dieren in de winter lagen te verhongeren (de realiteit) en nadien sterfte van de honger, zonder geholpen te worden.(uit het lijden verlossen) dan was er na een week niemand meer naar de film wezen kijken. Dus daarom houden ze ons gewoon voor de gek met een zielig zwart veulen en een vos die zich dagelijks volvreet met jonge gansen.( Alsof dat natuur is).Deze film is gebaseerd op de wensen van ieder die niet de mogelijkheid heeft om dagelijks in de natuur te zijn/ te vertoeven. Ik persoonlijk jaag. Wij worden voor moordenaars uitgemaakt. En door wie?, door de instanties die het grootste moord en dierenmishandelpark van nederland en de rest van de wereld in het leven hebben gebracht. Zij weten toch precies hoe het in de natuur toegaat? Nou, dat hebben ze bewezen. Zie de OOSTVAARDERSPLASSEN. Of zie youtube dierensterfte 2010, en dergelijke filmpjes over de dierensterfte in dit massamoord gebied. Hebt u ooit zomers paarden zien lopen in de wei waarvan u het hele jaar door de ribben van kon tellen? Hebt u ooit een natuurgebied gezien waar aan de bomen geen blad meer groeide omdat de dieren van de honger alles hadden opgevreten? En dat midden in de zomer? Hebt u ooit grasvelden in de zomer gezien waarvan het gras niet hoger groeide als 3 cm? Op de Veluwe wordt het gras toch ook hoger? Zelfs bij boeren in de wei groeit het gras harder. En waarom?, omdat de boeren zich aan de regels hebben te houden. Daar lopen niet veel te veel dieren op een in het hek gezet terrein. Daarbij worden deze dieren s,winters WEL bijgevoerd. Ik zou er wolven loslaten. Een keer wat anders te zien vanuit de trein. Eerst alleen uitgemergelde dieren en nu een massa slachting. Die wolven krijgen het perfect voor elkaar. De NATUURLIJKE prooi kan toch nooit ontsnappen. Want er zit een hek om ze heen!!!!!!!!!!!!!!!!!!
meta
Misschien kan Monbiot ermee beginnen in Engeland (met die leeuwen), dan kunnen wij ‘met belangstelling toekijken’ hoe het bevalt daar 😉