Toen in 1995 Irene van Lippe-Biesterfeld het boek Dialoog met de natuur uitbracht, werd door de Nederlandse media de strontkar uitgereden. Ik vond het verbijsterend om te zien met hoeveel plezier werd geprobeerd haar belachelijk te maken.
Uiteraard, als je een boek publiceert moet je voorbereid zijn op kritieken, maar wat haar overkwam was wel even iets anders. Ik vermoed dat veel mensen die haar toen ridiculiseerden, ook op tv, het boek niet eens gelezen hadden. Men wauwelde elkaar na over ‘het praten met bomen’. Wie het boek wel las, kon kennis nemen van een persoonlijke zoektocht naar wat ze later ‘leven in verbinding’ zou noemen. Het was een soort queeste met verwarrende ervaringen (ik geef toe, daar schreef ze soms ook verwarrend over) en momenten van groot inzicht.
Nu is er weer een Dialoog met de natuur, niet van haar maar met haar. In een documentaire met interviews over de Oostvaardersplassen in het bijzonder en de betekenis van natuur in het algemeen komt ook zij aan het woord. Ik hoor een wijze vrouw. Sterker nog, ik hoor haar op volstrekt authentieke wijze zeggen wat mijn helden, de schrijvers-filosofen Huxley, Watts, en Isherwood, ook zeggen. Dat kan alleen maar zo zijn omdat ze dezelfde ervaringen hadden. Momenten waarop de heelheid van alle zijn geen filosofisch discussiepunt is, maar een daadwerkelijke beleving. Zo’n ervaring vindt plaats  wanneer de mens zijn denken laat varen en niet bezig is met zijn ego in de wereld te manifesteren. Ja, dan is er ineens heel veel wereld. En er staat niets tussen jou en die wereld! Dat zo meemaken is overweldigend en de taal schiet te kort om het te beschrijven. Om met de dichteres Emily Dickinson te spreken: I found the words to every thought I ever had – but One-.
Juist omdat zo’n ervaring voorbijgaat aan wat nog in woorden is uit te drukken, moet je heel zorgvuldig verwijzen als je het er toch over wil hebben. Irene doet dat heel mooi. Ze herinnert zich hoe ze als kind naar een bloesemende boom keek, zo zachtroze tegen de blauwe lucht. En er was schoonheid, waarheid, God zelfs. Het zijn maar woorden van iemand die terugkijkt en probeert iets te zeggen over wat toen volkomen vanzelfsprekend zó was.
Als een kind in de wereld te zijn, van de wereld te zijn. Dat kun je niet leren. Het is eerder omgekeerd: “you remain silent and it speaks; you speak, and it is dumb.”
De ervaring waar Irene het over heeft, kun je niet zoeken, hij ontglipt je, juist omdat je hem wil vinden. Maar het kan je zo maar gebeuren. Wanneer je stil bent. In de natuur.

Dialoog met de natuur is via uitzending gemist te bekijken. Het citaat ‘you remain…’ is van Yung-chia Ta-shih, opgenomen in: Huxley A.; The Perennial Philosophy. Chatto & Windus, Londen 1950