oude akkerrand

Op pad

Met kaarten en een grondboor onder de arm lopen we met een groep collega’s op de Sallandse Heuvelrug. We hebben een velddag; een dag waarop we samen kijken naar en praten over de Europese verplichting en Provinciale opdracht om de kwaliteit van dit natuurgebied beter te maken.

De groep bestaat uit ecologen¹, hydrologen², projectleiders, beheerders, adviseurs en boswachters. We hebben ieder vanuit onze eigen discipline een eigen invalshoek. Een optelsom van al deze mensen bij elkaar resulteert in een heleboel kennis, inzicht en ervaring.

Sallands heidelandschap

De Sallandse Heuvelrug vormt samen met de natuurgebieden Lemelerberg, de Borkeld, het Wierdense- en Boetelerveld het Sallandse Heidelandschap. Dit Sallandse Heidelandschap geniet Europese bescherming.  In deze gebieden is ruimte voor natuur en recreatie, maar ook voor landbouw en economie. We staan voor een grote opgave om de bijzondere heide-, planten- en diersoorten in dit gebied te beschermen, zodat het een gezond en duurzaam leefgebied wordt voor de toekomst.

Oude akker

We kijken ook naar het verbinden van de heide met het omliggende agrarische gebied en zo komen we op een hele bijzondere plek. Kaarten uit 1770 wijzen op een oude akker. Nu is het bos, maar een wal met daarop hele oude eiken neemt ons mee terug in de tijd. Als afscheiding werd destijds rondom akkers een hoge wal gelegd. Op deze wal werden struiken met dorens geplant om wild tegen te houden en zodoende het gewas tegen vraat te beschermen. Naast deze wal ligt een oude schapendrift; een plek waar jarenlang dagelijks een herder met zijn schapen liep om op de heide te komen. Je kunt het terug zien op oude kaarten, maar ook in het bos aan de holle weg met daarlangs oude eiken.
Het landschap vertelt zijn verhaal…. Het heeft me nooit veel moeite gekost om bij dit soort verhalen te dagdromen en me in een andere tijd te wanen.

Thea Beckman

Hoe gaaf zou het zijn om even in de tijdmachine van Thea Beckman te stappen en net als Dolf in het boek ‘Kruistocht in spijkerbroek’ terug geflitst te worden. Bliep….. daar sta ik dan met een schort voor en een kapje op te werken op het land. Ik heb een dorsvlegel in mijn hand en probeer zo de graankorrels uit de rijpe aren te slaan. Met alle boeren van onze marke³ zijn we aan het werk op het land. Gelukkig is deze akker droog. Afgelopen winter nog zijn er schapen verdronken door het vele smeltwater dat de berg afkwam. Er wordt gesproken over het aanleggen van een grote wal, iets verderop, om het smeltwater te geleiden⁴.

2016

Oeps ik sta te dromen, de collega’s zijn alweer verder gelopen. We lopen, kijken en discussiëren door. Op sommige plekken gebruiken we de grondboor om meer te weten te komen over grondlagen.
De plannen krijgen steeds meer vorm en er valt nog veel werk te verzetten.

Wordt vervolgd.

Ine Nijveld, boswachter Sallandse Heuvelrug en Borkeld

Voor meer informatie zie: http://www.overijssel.nl/thema’s/natuur-en-landschap/projecten/gebiedsgericht/gebieden/sallandse-heuvelrug/

¹Een ecoloog bestudeert de toestand van een bepaalt ecosysteem. Hij/zij evalueert welke effecten veranderingen in de omgeving (bijvoorbeeld stoffen zoals pesticiden, of overbevissing) hebben en wat kan worden gedaan ter bescherming van een ecosysteem.

²Een hydroloog bestudeert het gedrag en de eigenschappen van water in de atmosfeer, op en onder het aardoppervlak. Een hydroloog onderzoekt de relatie tussen ecologische en hydrologische systemen.

³De boermarke of marke is een eeuwenoude vereniging van een groep grondeigenaren die de gemeenschappelijke eigendommen van die grondeigenaren beheert. Het woord marke wordt ook gebruikt om het gebied mee aan te geven dat bij een dorp hoort.

⁴ Kleine ijstijd: tussen de 15e en de 19e eeuw.