Boswachter beheer Adriaan Hollander ontvangt van boer Jan Broenink een (h)eerlijke kaas, gemaakt van de blaarkoppen melk.

De Engbertsdijksvenen is een groot natuurgebied grotendeels gelegen in de Gemeente Twenterand. Het betreft een restant van een zeer groot hoogveengebied wat nu grotendeels is verdwenen. Vervening of beter gezegd de winning van turf heeft op veel plaatsen in ons land tot het verdwijnen van hoogveen geleid. Dit draaien we natuurlijk niet meer terug en vormt tevens een belangrijk onderdeel van onze geschiedenis en huidige inrichting van het landschap.

De Engbertsdijksvenen bezit nog steeds een kleine oppervlakte met levend hoogveen. De belangrijkste opdracht voor ons als beheerder is om er voor te zorgen dat het hoogveen weer hersteld en belangrijke en karakteristieke hoogveensoorten zoals: veenmossen, libellen en juffers maar ook de imposante kraanvogels zich weer thuis voelen in het gebied.
Het gebied en daarmee de flora en fauna wordt echter bedreigd door met name verzuring en verdroging. Hierdoor gaan o.a. berken en grassoorten zoals het pijpenstrootje domineren met als gevolg dat het gebied nog sneller verdroogd (verdamping) en de biodiversiteit (soortenrijkdom) afneemt. Onlangs is er een duidelijk filmpje gemaakt over de problematiek. Bekijk hier deze film:

Blaarkoppen houden landschap open

Om de berken en andere ongewenste soorten terug te dringen is begrazing een goede beheervorm. Met lokale boeren en veehouders wordt hier invulling aangegeven. Biologische boer Jan Broenink is hier een voorbeeld van. Hij pacht al een aantal jaren grond van Staatsbosbeheer. Jan heeft zijn traditionele boerenbedrijf in 1999 omgevormd naar biologisch. Een belangrijk bestandsdeel van zijn bedrijf vormen de blaarkoppen. Een oud Hollands runderras welke goed bij de omgeving en zijn bedrijf past. Dit ras vraagt namelijk weinig krachtvoer en zijn echte ruwvoer verwerkers. Hiermee zijn ze dus prima in te zetten voor begrazing in de Engbertsdijksvenen. Op dit moment wordt het gebied begraasd door om en nabij de 100 blaarkoppen.

Consument draagt bij aan natuurbeheer

De blaarkoppen worden door Jan zelf gefokt op zijn bedrijf en worden uiteindelijk tot tal van producten verwerkt en vermarkt onder de naam “natuurboeren” .
Denk aan kaas, ijs, vlees en leerproducten. Veel producten liggen tegenwoordig in bekende supermarktketens en daarmee wordt de consument makkelijk bereikt. Deze draagt door de koop van dit product rechtstreeks bij aan natuurbeheer.

Samenwerken aan natuurproducten

Landelijk gezien zijn deze natuur- inclusieve boeren voor Staatsbosbeheer waardevolle samenwerkingspartners. Extensieve agrariërs rondom natuurterreinen werken als een beschermende buffer om natuurterreinen heen en de biodiversiteit op boerenland neemt toe. Samenwerken kan op veel manieren; pacht of beweiding, maar ook door maaisel uit natuurterreinen samen met buurboeren te verwerken tot compost, of bokashi, of samen het verhaal van natuurproducten (vlees of zuivel) uitdragen.

Adriaan Hollander & Jeroen Buunen