Door boswachter Jenny van Leeuwen

De gemeente Den Haag doet dit jaar een groot onderzoek naar zoogdieren in Den Haag. Op de vraag of Staatsbosbeheer mee wilde doen met dit onderzoek door ook het Haagse Bos hierbij te betrekken, antwoordde ik volmondig ‘ja, natuurlijk!’. Het is belangrijk te weten wat er leeft in de natuur. Het vertelt iets over de gezondheid van het bos. Gaat het goed met de zoogdieren en waarom wel of niet? Ook kun je met de resultaten bezoekers en excursiedeelnemers informeren over wat er allemaal leeft in het bos.

De eerste resultaten zijn leuk om te melden. Er zijn bijvoorbeeld drie soorten muizen gevonden: de bosspitsmuis, bosmuis en de rosse woelmuis leven in het bos. De eerste twee zijn echte bosbewoners en kun je verwachten in een bos als het Haagse Bos. De laatste is toch wel opvallend. Het is een muis die waarschijnlijk profiteert van de vele kruiden en lage planten onder de bomen in het Haagse Bos. De muizen maken veelvuldig gebruik van de ecotunnels onder de wegen door. Een cameraval in de ecotunnel tussen de Koekamp en het Haagse Bos registreert de passages van dieren door de tunnels. Muizen zijn veelvuldig vastgelegd, zo ook deze bosmuis.

Een leuke waarneming met de cameraval is ook een eekhoorn die in een ecotunnel onder de weg is vastgelegd. De cameraval heeft er een mooi portret van gemaakt! De eekhoorn is halverwege de tunnel teruggegaan naar waar het vandaan kwam. Blijkbaar heeft het nog geen dringende behoefte om naar de overkant te gaan. Dit komt waarschijnlijk doordat er dit jaar overal nog genoeg voedsel te vinden is. Het was een goed jaar voor boomzaden en noten. Er is dan geen reden om te verhuizen.

Naar schatting leven er nu zo’n 20 eekhoorns in het Haagse Bos. De populatie ziet er gezond uit en de aantallen stijgen -na enkele slechte jaren- weer. Als je goed oplet, dan zie je nu de bladeren van de bomen zijn, de eekhoornnesten hoog in de toppen van de bomen. Dit zijn ronde nesten, gemaakt van takken en twijgen en gevuld met bladeren, mossen en grassen. Het verschil met een vogelnest is dat de eekhoorn een bolletje maakt in plaats van een kommetje. Ook is een eekhoornnest vaak nog iets rommeliger dan een vogelnest.

Of er boommarters in het Haagse Bos te vinden zijn, blijft nog even een mysterie. Ooit zijn er sporen gevonden en langs het Haagse Bos is er in 2008 helaas nog een doodgereden. De laatste tijd ontdekken wij geen sporen meer van deze marter. We hopen dat het zoogdieronderzoek dit mysterie zal ontrafelen. Andere marterachtigen zijn er wel: de hermelijn en de steenmarter bijvoorbeeld.

Dat de egel zich ook liet portretteren op de cameraval is voor mij een opluchting. We vermoeden in het Haagse Bos op het oog een sterke afname, omdat we ze bijna niet meer zien in het Haagse Bos. Hopelijk wijst het onderzoek straks anders uit…?

In het Haagse Bos leven ook grotere zoogdieren. De ree komt er steeds vaker voor en ook de vos wordt geregeld gezien. De vos gebruikt de ecotunnel onder de laan van NOI om zich vrij over het hele bos te bewwegen. De ree komt steeds vaker uit de duinen vandaan in het Haagse Bos op bezoek. Dit is hartstikke mooi om te zien, maar als gegeven ook wel verontrustend. Er zijn zoveel drukke wegen rondom het Haagse Bos, dat het gevaar voor de reeën om aangereden te worden hier veel groter is dan in de duinen. Dit is dan ook de reden dat we dit jaar waarschuwingsborden rondom het Haagse Bos hebben geplaatst.

In 2014 volgen de exacte resultaten van het zoogdierenonderzoek. Ik kijk er naar uit!