Door Boswachter Jenny van Leeuwen

Natuurgebied De Wilck is het hele jaar door een oase voor vele duizenden vogels die er rust en voedsel vinden. Vooral in het voorjaar speelt het gebied een cruciale rol voor het broedsucces van de zeer bedreigde weidevogels zoals de grutto en de kievit. In De Wilck vinden de volwassen vogels nog wel een plek waar ze hun kuikens groot kunnen brengen door gunstige omstandigheden als uitgesteld maaien en een hoog waterpeil. Dit in tegenstelling tot op boerenland waar vroegtijdig maaien en een laag waterpeil de standaard is.

Kuikens makkelijke prooi

Maar er spelen ook andere bedreigende factoren zoals verwilderde katten. Afgelopen broedseizoen telde een vrijwilliger bij elke alarmtelling vrijwel elke keer ook een jagende kat in De Wilck. Naast dat zij voor enorme paniek zorgen onder de broedende weidevogels, zijn de weidevogelkuikens ook nog eens een makkelijke prooi voor de katten.

Speerpunt Dierenbescherming

Hoog tijd om actie te ondernemen, dacht ik zo! Ik nam contact op met de Dierenbescherming die al snel overtuigd was van de noodzaak van deze actie. Niet alleen om de weidevogels te beschermen, maar ook voor het welzijn van de katten en hun jaarlijkse nestje jongen. Het afgelopen jaar hebben zij namelijk alleen al in regio Rijnland wel 199 kittens opgevangen, die aan hun lot waren overgelaten. Twee nesten daarvan waren in heel slechte staat en twee andere nesten zaten onder de luizen. In de andere gevallen was de Dierenbescherming er gelukkig vroegtijdig bij.
In het geval dat de jonge kittens van verwilderde katten toch gratis in handen komen van een nieuwe eigenaar, dan gebeurt het maar al te vaak dat de eigenaar de jonge kat al snel ‘zat’ is en alsnog buiten de deur zet, zonder een goede opvang te zoeken. Het probleem van zwerfkatten in Nederland wordt steeds groter en daarom heeft de Dierenbescherming dit probleem tot een van haar speerpunten gemaakt. Zij zet zich in om verwilderde katten te vangen, te castreren/steriliseren, socialiseren en een goede plek voor ze te vinden. De Dierenbescherming heeft ook sponsoring gevonden voor het castreren en steriliseren van de verwilderde katten door Het Waardige Dier. Pat Buckly zet zich namens de Dierenbescherming in Zuid-Holland in voor verwilderde katten (www.rijnland.dierenbescherming.nl) en zij doet haar werk met erg veel kunde en passie.

Vangactie

Samen met de Dierenbescherming en met hulp van een boer in de omgeving, plaatsten we begin november twee vangkooien op het terrein van de boer waar de katten overdag vaak slapen. De eerste middag konden we meteen al vier katten vangen en later is nog een kat op zijn terrein gevangen. De boer gaf aan dat hij vier van de vijf katten graag wilde houden, omdat hij toch wel aan ze gehecht was geraakt. Deze katten werden eerst gechipt voordat ze werden teruggeplaatst, zodat we voortaan weten dat ze bij deze boer horen. Ook werden de katten bijna allemaal gesteriliseerd en gecastreerd. Katten die zijn gecastreerd en gesteriliseerd vormen een stabiele rustige groep, die minder ver van huis zal gaan om te jagen. De katten worden simpelweg wat rustiger en krijgen dan ook geen jongen meer; een dubbel effect. Helaas wilde de boer uiteindelijk twee poezen toch niet laten steriliseren. Dat is jammer, want nu zullen er nestjes jonge katten blijven komen en de poezen toch blijven jagen. Deze poezen zijn echter al wat ouder, dus dat lost zich uiteindelijk vanzelf op. Het belangrijkste is dat de katers wel gecastreerd zijn en de ‘wildste’ poes, welke zich vaak maanden niet liet zien en dus in de natuur bivakkeerde, in het Dierenthuis in Almere (www.dierenthuis.nl) een mooi, nieuw thuis heeft gevonden. Het Dierenthuis heeft een speciale opvang voor verwilderde katten, met een ruim buitenverblijf waar ze heerlijk buiten kunnen struinen zoals ze gewend zijn.

Iedereen kan hierbij helpen

Al met al was dit een knap staaltje samenwerking, met een gunstig resultaat voor de weidevogels. Soms zijn oplossingen betrekkelijk eenvoudig te vinden met de juiste partners aan je zijde. Dit geeft mij als boswachter weer extra energie om te blijven werken aan de bescherming van de meest kwetsbare soorten in de natuur. Ik hoop dat ook op andere plekken voor een dergelijke aanpak zal worden gekozen, zodat de weidevogels en ook andere soorten meer kansen krijgen om te overleven. En zoals Pat concludeert: “Ook de verwilderde katten profiteren van deze aanpak en iedereen kan ons hierbij helpen; kijk maar eens op http://www.rijnland.dierenbescherming.nl/zwerfkatten !”