In 2015 stuurde Nederland de kunstenaar herman de vries naar de Biënnale in Venetië, kwam een pauselijke encycliek uit en verscheen een boek over ‘vegetatieve filosofie’ (van Oudemans en Peeters). Hoe uiteenlopend ook, steeds weer ging het om de rol van de mens in een groter geheel. Hoort de mens bij de natuur? Of is de natuur van de mens?
Wanneer ik een college ‘ethiek van het landschap’ geef, blijkt dat studenten het geweldig vinden om met deze vragen te stoeien. Zelf daar een antwoord op vinden, is nogal een ontdekkingstocht die je inzicht geeft in jouw wereldbeeld. Wanneer je vindt dat de mens gewoon een zoogdier is, kom je toch al snel in de knoei met de gevolgen van het handelen van dit denkend beest. Is het Botlekgebied dan ook natuur?
Wat je ook wel vaak hoort: ons DNA verschilt maar twee procent van dat van sommige mensapen. (Dus we zijn neefjes in dezelfde familie, is dan de gedachte). Maar het slimste jongetje van de klas zegt: ‘het zijn wel die twee procent verschil waardoor wij een maanlanding voor elkaar krijgen’.
Voor de paus is de mens ook uitzonderlijk binnen de natuur. Hij is de kroon op de schepping en naar Gods evenbeeld geschapen. De mens mag over de natuur beschikken maar heeft er ook een zorgplicht voor.
Waar we in ieder geval niet omheen kunnen, is onze uitzonderlijke hersencapaciteit. Ons onbevattelijke brein, dat ons in staat stelt om onszelf buiten het geheel (of je dat schepping of natuur noemt, maakt hier niet zoveel uit) te denken. We weten wel dat we op allerlei manieren verbonden zijn met alle leven om ons heen, maar juist ons denken (dat heel vaak ‘Ik’ roept), maakt ons daar ogenschijnlijk los van. De heelheid (weer) realiseren is het beste uitgangspunt voor een goede omgangsvorm met planeet aarde. Een verschil tussen natuur en cultuur is dan niet meer zo relevant.

Nu meer momenten uit de tijd.

Spelen in het bos, hier in Sellingen. Wat nou tijd? En die heelheid is er vanzelf als je helemaal opgaat in wat je doet. Even denk ik: “We moeten worden als kinderen etc.”.

Terug naar Kasteel Bouvigne in Breda. De gebrandschilderde ramen zijn prachtig.
Met het Mastbos en de rivier de Mark een weergaloos geheel.

De bossen in Almeerderhout zijn niet oud. Maar wel rijk.

Geland in Almere. Voor één nacht, op 3 juli: Fluorescent Light Cube van Robert Groenewald.

Draken! Om te verslaan? Of horen ze erbij? In het Museum Volkenkunde in Leiden ging je bijna geloven dat je er een kan tegenkomen.

Biologie begint thuis. Bloemetjes en bijtjes? Niet altijd. De bereklauw in mijn tuin wordt bestoven door vliegen.

In geen velden of wegen is er water te bekennen. Toch zie ik elk jaar vuurjuffers in mijn tuin en soms zelfs joekels van glazenmakers.

Dit is Mme Caroline Testout. Zij is eco-bio en komt van kwekerij De Bierkreek, al jaren geleden begonnen door oud-Staatsbosbeheerder Hans van Hage. Een flinke luizenplaag in het voorjaar doet haar niks.

Redelijk bloemrijk grasland op de Hoge Linie in Doesburg. In januari 2016 is Andy Goldsworthy (onder meer) hier te gast.

Ik ben niet van de reclame, maar Het Arsenaal in Doesburg heeft het fijnste terras dat ik ken. Met levende have.
2015 was een goed jaar voor de sterappel.
Kunstfort Asperen kreeg een wonderschone koepel ontworpen door Peter van Assche. Scholen en bejaardenhuizen leverden de kunstenaars om de 600 glasplaten te versieren.
Sandra Smallenburg schreef een monument van een boek over land art en was curator voor een tentoonstelling in Amersfoort waar ze Richard Longs Circle of Autumn Winds toonde.
Braakliggend terrein, vlakbij ons nieuwe kantoor in Amersfoort.
Nogmaals: ecologie begint thuis.

Margriet Luyten had de verrassendste tentoonstelling van het jaar. Haar landschapsfoto’s zette ze om in weefsels waarop ze teksten borduurde. Hier een stukje Zuid-Afrika met een regel van Antjie Krog.

In het Stedelijk Museum Den Bosch richtte Frank Bruggeman een verzamelpunt in voor de Bossche plantenzadenbank. Hij maakt nieuwe mengsels die volgend jaar gezaaid worden. Zo wil hij de biodiversiteit van de stad laten zien.

‘Geheelde wonden’ van Sjoerd Buisman in Museum Kranenburgh in Bergen. Materiaal: grove esdoorn.

In de tuin: het najaar was blauw, met andijvie, dagbloem en salvia.

 
Glorieuze herfst op Het Hoogeland, het voormalig hoofdkantoor van Staatsbosbeheer in Utrecht.

geen commentaar

Geïnspireerd door het werk van Louis Le Roy, deze sprookjesachtige steenstapeling van Frank Bezemer in Boswachterij Dorst.
Mijn jaar loopt altijd van december tot december. Dat voelt heel natuurlijk, om zo in het hart van de winter even niks te doen en nieuwe ideeën voor het jaar ’te laten komen’. Het liefst ben ik dan in Zuid-Europa. Deze Bacchus trof ik in het park van de koninklijke buitenplaats in het Spaanse Aranjuez. Het is nog wat vroeg, maar voor straks: een dronk op het nieuwe jaar. Meer posts in 2016.