Ter Borg

Wat een ijspret afgelopen week! Ik heb ontzettend veel mensen op schaatsen of met een slee op het ijs gezien. Ik heb zelf ook een rondje vlakbij huis geschaatst. Heerlijk! Ik heb mooie ijshangers op sociale media voorbij zien komen en prachtige foto's van een winters Westerwolde. Wat was het mooi voor ons als mens. Maar hoe is zo’n winter voor dieren?

Niet alles was bevroren

De Ruiten Aa stroomde nog en ook sloten waar kwelwater in komt waren nog open. Kwel is grondwater dat onder druk vanuit de diepere lagen uit de bodem komt. De temperatuur van kwelwater is circa 7 graden. Ook op plekken waar struiken over het water hangen, bevriest het water minder snel. Voor een aantal dieren is het belangrijk dat er nog open water is. Bijvoorbeeld voor watervogels (eenden, ganzen en zwanen). In deze open wakken brengen ze de nacht door en zijn ze veiliger. Op het land zijn ze een makkelijke prooi voor bijvoorbeeld een vos.

Geen ijs voor de ijsvogel

Hoewel de naam anders doet vermoeden, is ook een ijsvogel niet erg blij met ijs. Hij kan dan namelijk niet meer bij zijn voedsel (vissen) komen. De ijsvogel kun je goed spotten bij de Ruiten Aa. Gelukkig voor deze vogel stroomt deze beek behoorlijk en zal hij ook niet zo snel bevriezen.

Bevers en otters in de winter

Maar er zijn nog meer dieren die van het water afhankelijk zijn. Bevers en otters gaan niet in winterslaap, en hebben dus ook in de winter voldoende voedsel nodig. Het hoofdmenu van otters bestaat uit vis. Een open plek in het ijs is dus belangrijk om bij vis te komen.

De bever eet in de zomer grassen en kruiden. In de winter zijn die er niet zoveel, en bestaat zijn dieet vooral uit boomschors. Daarom kan je in de winter het beste beversporen vinden. Die kenmerkende knaagsporen maken ze het meest in de winter.

Hamsterende bevers

Een bever in de noordelijk gelegen landen legt in de herfst een voedselvoorraad aan. In Nederland gebeurt dat ook, maar niet zo vaak want de winters zijn hier niet zo streng. Ze brengen afgeknaagde takken van bomen en struiken (de wilg is populair) naar hun burcht. Hier steken ze de takken onder water in de modder. Deze takken steken vaak ook voor een gedeelte boven het water uit. Als het water bevroren is duikt de bever onder het ijs om een tak uit zijn voedselvoorraad te halen en mee te nemen naar de burcht.

Het ijs breken

Ook zonder voedselvoorraad redt de bever zich in Nederland vaak nog wel. Als het ijs nog niet te dik is, kunnen ze namelijk met hun schedel het ijs kapot stoten. Zo ontstaan er plekken waar hij toch zijn burcht uit kan en naar voedsel kan zoeken. Een otter, de ijsvogel, maar ook eenden profiteren dan weer van z’n wak.

Met de dooi verdwijnt al het ijs en het restje sneeuw snel. Ik trek dit weekend mijn wandelschoenen nog even aan om van het winterse landschap te genieten. Gaan jullie ook nog naar buiten?

Boswachter Jelka