Er staan nogal wat fijnsparbossen in Drenthe. Deze bossen zijn in het begin van de vorige eeuw aangeplant (vaak door Staatsbosbeheer), met het doel om hout te produceren. Onze bossen hebben de afgelopen jaren ook flink wat hout geproduceerd. Om bij fijnspar een goede houtproductie in de benen te houden, is het belangrijk dat het bos op de juiste manier beheerd wordt. Het klimaat moet koel en vochtig zijn. Dit omdat de boomkronen van de fijnsparren anders te droog worden en zich niet optimaal kunnen ontwikkelen. Daar waar het klimaat binnen de Drentse fijnsparbossen is behouden, vinden we vaak veel soorten paddenstoelen.

Geheimzinnige bossen

De aangeplante fijnsparbossen hebben inmiddels een leeftijd van 60 tot 80 jaar oud bereikt. Binnen enkele daarvan heeft de afgelopen decennia al bosomvorming plaatsgevonden door andere boomsoorten binnen de betreffende bossen te bevoordelen. Waardoor er een gemengder bos is ontstaat wat beter bestand is tegen ziekten en bij storm. Maar gelukkig hebben een heleboel van deze fijnsparbossen hun specifieke karakter niet verloren. Want zeg nou zelf, ’t is toch fantastisch zo’n geheimzinnig donker bos om naar te kijken óf zelfs door heen te lopen!

Rijkste ‘paddenstoelbossen’

De Paddenstoelenwerkgroep Drenthe (PWD) is vier jaar geleden in overleg met Staatsbosbeheer met een project gestart waarbij ze alle Drentse sparrenbossen hebben bezocht. Al deze bossen zijn hierbij op hun mycologische waarden beoordeeld. Tijdens deze grootschalige inventarisatie is duidelijk geworden dat sommige bossen erg rijk zijn aan bijzondere paddenstoelensoorten. Hierbij zijn ook sterk bedreigde soorten -Rode lijst soorten- aangetroffen zoals de Blauwe satijnzwam en Forse melkzwam, en zelfs enkele uitgestorven gewaande soorten, die een uitwijkplek lijken te hebben gevonden in de goed bemoste fijnsparbossen. Al dit inventarisatiewerk heeft uiteindelijk geleid tot een top 22 van de rijkste paddenstoelbossen. Dit was voor de PWD reden genoeg om te pleiten voor een nog betere bescherming ervan.

Paddenstoelenreservaten

Bij ons Staatsbosbeheerders leefde ook de wens om een aantal sparrenbossen te behouden, om hiermee de cultuurhistorische waarde – het bosbeheer van vroeger- te behouden. Deze laat namelijk zien hoe in de 1e helft van de vorige eeuw over bosbouw werd gedacht. Deze wens, samen met de uitkomsten vanuit de inventarisatie van de PWD, heeft Staatsbosbeheer 22 Drentse fijnsparbossen geselecteerd die met ingang van 1 januari 2017 een speciale bescherming genieten. Dat betekent dat voor tientallen soorten paddenstoelen hun groeiplaats gespaard blijft en dat bijvoorbeeld de Kamfergordijnzwam zijn leefgebied behoudt. Met de PWD is afgesproken dat de top drie hiervan – bosvakken in de boswachterijen Gieten-Borger, Veenhuizen en in het NP Drents-Friese Wold – geheel gevrijwaard wordt van welke ingreep dan ook. Deze bosvakken krijgen de status ‘paddenstoelenreservaat.’ In de overige 19 fijnsparbossen wordt het beheer afgestemd op instandhouding van het fijnsparbos.

Omdat oudere fijnsparbossen die zich ongestoord kunnen ontwikkelen een nieuw fenomeen zijn, is het nuttig om deze ontwikkeling wetenschappelijk te volgen in de drie geselecteerde bosvakken. We willen daarom de uitkomsten om de drie jaar samen evalueren.

Boswachter Albert Broekman

Het TV-programma ROEG! van RTV Drenthe en Staatsbosbeheer besteedde op 10 december aandacht aan dit onderwerp: check

http://www.rtvdrenthe.nl/tv/programma/28/Roeg/aflevering/16697