man (groen) en vrouw zandhagedis foto: Staatsbosbeheer

De zandhagedis stelt hoge eisen aan zijn leefgebied. Gelukkig hebben we in de directe omgeving van het Nationaal Park Drents-Friese Wold een klein heideterrein bij Wapse waar nog een populatie van hooguit 30 exemplaren leeft. Dankzij de werkzaamheden van enthousiaste vrijwilliger Dick Willems doet de populatie het goed. Dick zorgt voor open zandplekken, heel belangrijk voor de ei afzet. En verwijdert hier en daar struiken en jonge bomen om het gebiedje open te houden. Eigenlijk te veel voor één man. Zodoende hebben we voor een paar dagen aannemer van de Berg uit Wapse ingehuurd.

Maatregelen ten gunste voor de zandhagedis.

De uitgetrokken prunus wordt op hopen in de heide achter gelaten. Deze hopen worden ook door de zandhagedis gebruikt als schuilplaats. Door deze maatregel de komende jaren kleinschalig te herhalen in combinatie met het maken van zandplekken zal het heideterreintje interessant blijven voor de zandhagedis. Daarnaast zijn er wensen om het gebied te vergroten maar of daar geld voor te regelen is, is voorlopig nog even de vraag.

In Drenthe bedreigd

De zandhagedis is in Drenthe is bedreigd. De populaties zijn klein en ondanks de realisatie van verbindingszones op de Hondsrug nog steeds van elkaar geisoleerd.  De zandhagedis leeft in Nederland aan de noordwestgrens van zijn verspreidingsgebied.  Op Vlieland ben ik ‘m regelmatig tegengekomen. Ons klimaat met relatief regenrijke zomers en weinig zon zijn minder optimaal. Dat maakt de Drentse populaties kwetsbaar. In lange warme zomers worden dan ook meer jonge zandhagedissen groot. De mannetjes zijn in het voorjaar herkenbaar aan hun lichtgroene kleur. Echt prachtig!

Kwaliteit van leefgebied

De kwaliteit van de heide is voor de zandhagedis essentieel. Structuurrijke, oude heidevegetaties met zandplekken voor de ei afzet zijn het ideale leefgebied. Boomstronken, braamstruwelen, takkenbossen en vegetatieovergangen worden erg op prijs gesteld. De zandhagedis houdt van warme zomers. Deze warmte is nodig om de eieren uit te broeden en om sterke jongen te ontwikkelen die met een volle buik de winterslaap in kunnen.

We hopen op een warme zomer volgend jaar! Niet alleen gewenst door de zandhagedis.

Boswachter

Corné Joziasse