Een mini ‘planetarium’ in de Natuurschuur van Lies

In een donkere Natuurschuur schuifelen kleine voetjes naar binnen. De duisternis is spannend. Met open mond staren de kinderen van groep 3 en 4 van CBS 't Jok naar boven, waar talloze groene en rode 'sterren' schitteren aan het plafond. Nachtelijke geluiden van vogels en andere dieren komen uit een speaker. En dan gaat het licht aan.

Het is even knipperen met de ogen om weer goed te kunnen zien.
Boswachters en gastheer Meyndert Bos verwelkomen de groep en hebben speciaal
voor de eilanderscholen een lesprogramma samengesteld van drie mini-colleges, om te laten zien dat de nachtelijke duisternis die we hier hebben bijzonder is, en een groot goed. Het predicaat, dat Dark Sky Park de Boschplaat heeft ontvangen, is daarvoor natuurlijk een mooi bewijs.
Midden in de Natuurschuur hangt een klein ‘planetarium’, en op een tafel is het zonnestelsel afgebeeld. De zon – een ster – staat in het midden. Seizoensboswachter Wanda Bakker vertelt over de namen en eigenschappen van de planeten en heeft voor de volgorde een handig ezelsbruggetje opgeschreven: Maak Van Acht Meter Japanse Stof Uw Nachtjapon: Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunes. Daarna gaan de kinderen al plakkend en knippend aan de slag om zelf het zonnestelsel op papier te verbeelden.
In de ruimte waar een expositie over De Boschplaat is, wacht seizoensboswachter Feline Zwaan tussen mooi vormgegeven borden, met daarop sterren, de groep op.
Ze laat zien dat de Poolster in het Noorden staat, en kleine Ties weet zelfs al de steelpan aan te wijzen, en dat ie zo wordt genoemd! Om de beurt mogen ze allemaal zeggen wanneer ze jarig zijn – soms met hulp van de juf – en Feline vertelt welk sterrenbeeld ze dan hebben. Daarna mogen ze met borden in de weer, om hun sterrenbeeld bij een van de vier afgebeelde seizoen-sterrenhemels te zetten. “Een half jaar na je verjaardag kun je om twee uur ’s nachts op het zuidelijke deel je eigen sterrenbeeld waarnemen. Deze datum schrijf ik voor jullie op”, zegt Feline enthousiast.
Het derde college geeft vrijwilliger Meyndert Bos in de koffiekamer, waar voor de gelegenheid het licht uit is. Meyndert laat horen welke dieren in de nacht actief zijn, en legt uit hoe het menselijk oog waarneemt als het donker is. Dat het licht door de lens van je oog naar het netvlies gaat, waar miljoenen staafjes en kegeltjes zitten die de lichtdeeltjes omzetten in signalen. Kegeltjes werken overdag, staafjes in de nacht.
Ik ben onder de indruk. Lesgeven is een vak apart – het gaat ze goed af. En het valt mij op dat de boswachters van ‘De Staat’ populair zijn onder de kinderen. Dat schept vertrouwen voor de toekomst van onze natuur! Feline zegt: “Door het doorgeven van kennis proberen we de kinderen bij hun omgeving te betrekken en ze te laten zien hoe bijzonder het is dat we hier nog echte duisternis hebben, opdat ze nieuwsgierig worden, en misschien weleens een avond met hun ouders naar buiten gaan om te genieten van de sterrenhemel.”
Zelf nieuwsgierig? Tijdens de kerstvakantie is de Natuurschuur omgetoverd in kerstsferen – met verhalen – en is de tentoonstelling over Dark Sky ook te zien.

PS De opening van de KerstNatuurschuur is woensdag 27 december om 14.00 uur door Eilandmeisje, d.m.v. een interview met vogelwachter Marc. Komt allen!

Eilandmeisje is verhalenjutter van Terschelling. Met Staatsbosbeheer jut ze verhalen. Omdat we samen geloven in de kracht van verhalen. Dat verbindt ons met een plek: dit eiland, waar de natuur altijd in beweging is.