Neushoornkever

De afgelopen weken loopt de teller voor het 3000-soortenjaar flink door. Het bloei- en groeiseizoen draait op volle toeren en dat zorgt voor veel soorten, vooral bij de verschillende groepen insecten. Daarom hebben we als Staatsbosbeheer de afgelopen weken verschillende soortenspecialisten gevraagd om te komen inventariseren in de Grevelingen. En met veel succes, vooral in de soortgroepen wantsen, kevers en vliegen werden veel nieuwe soorten gezien.

Insectenexpeditie Hompelvoet

Op 7 juli ging onze boot Branta met een fanatieke club insectenkenners vanuit EIS Kenniscentrum insecten richting de Hompelvoet. Deze excursie stond in het teken van wantsen, maar al snel bleek dat er kenners aan boord waren van veel meer soortgroepen. Met een mooi zonnetje kwamen we aan op de Hompelvoet waarop de groep zich snel splitste. Met behulp van vlindernetjes, verzamelpotjes en camera’s werd het hele eiland afgezocht op insectenleven. En dat was aanwezig! Net van de steiger af werden gelijk al diverse insecten gevonden en op naam gebracht. Diverse algemene soorten, maar ook zeldzamere soorten zoals de ganzerikbodemwants, een soort die nog niet eerder in de Grevelingen was waargenomen. Deze wants komt alleen voor op zandbodems en heeft diverse ganzeriksoorten als voedselplant. Een mooi voorbeeld dus van biodiversiteit, gezien op de hompelvoet verschillende soorten voorkomen uit de ganzerikfamilie zoals tormentil en zilverschoon. Eenzelfde voorbeeld is die van de stalkruidbochelwants, een wants die uitsluitend voorkomt op stalkruid.

Het mooie aan mensen die gespecialiseerd zijn in dergelijke groepen is dat ze vaak weten waar ze bijzondere of schaarse soorten moeten zoeken. Het zilte milieu op de noordoostzijde van de Hompelvoet is bijzonder en kan dus zorgen voor speciale soorten. Logisch dat een deel van de groep vrij snel in deze zilte zone te vinden was. Ook hier werd de ene na de andere bijzondere soort gevonden. Wat denk je van het zeldzame kevertje het kwelderknotje, of het nachtvlindertje genaamd zeekraalzandvleugeltje. Deze laatste soort heeft een bijzondere levenscyclus, want de rups van deze soort leeft in de stengel van zeekraal. Bijzonder om die rupsen te vinden in de zeekraalstengels!

Niet alle soorten kunnen direct in het veld op naam worden gebracht. Een deel van de soorten is gefotografeerd of verzameld om microscopisch te worden onderzocht. Hierdoor kwamen de dagen na de expeditie nog veel meer soorten op de lijst. Uiteindelijk zorgde deze dag voor 146 nieuwe soorten voor het 3000-soortenjaar. Van al deze soorten waren er 73 nieuw voor de Grevelingen!

Nachtvlinderacties

Veel soorten insecten zijn overdag niet of nauwelijks te vinden. De bekendste soortgroep is natuurlijk de nachtvlinders. Naast deze soorten zijn ook veel soorten kevers en wantsen vooral na zonsondergang actief. Vandaar dat we regelmatig met vrijwilligers nachtvlinderacties organiseren. Hierbij worden met een groot laken en een felle lamp nachtvlinders gelokt. Vervolgens worden deze vlinders verzameld in een kooi en na de actie weer losgelaten om te voorkomen dat ze beschadigen. Op goede avonden is het hard werken bij een nachtvlinderlaken. Soorten worden verzameld, op naam gebracht en ingevoerd in het systeem. Intussen hebben we al meerdere avonden gehad met meer dan 100 soorten! Nachtvlinders komen voor in alle soorten en maten. Je hebt soorten die bijna onzichtbaar klein zijn en soorten die zo groot zijn als een kleine vogel. En daarnaast zijn ze in alle vormen en kleuren. Soorten als de prachtige klein avondrood of de pauwoogpijlstaart zijn indrukwekkend om te zien. Maar sommige vlinders zijn juist mooi door de subtiele en ingewikkelde tekening, zoals de wegedoornspanner.

Daarnaast zijn er vaak leuke bijvangsten. Zo kwamen er tijdens een nachtvlinderactie op de Punt verschillende neushoornkevers af op het licht. Je zult het misschien niet denken maar deze grote kevers kunnen vliegen. Heel indrukwekkend als zo’n groot beest ineens aan komt vliegen. De mannetjes van de neushoornkever hebben, zoals de naam doet vermoeden, een grote stekel (hoorn) op de kop. Deze stekel dient niet ter verdediging maar om andere mannetjes omver te duwen in gevecht om een vrouwtje. Deze soort is ook bijzonder omdat het de enige uit de familie van de reuzenkevers is die niet in tropische gebieden leeft.

Intussen zijn we de 2200 soorten gepasseerd en zijn we op de goede koers. Toch moeten we nog alle zeilen bij zetten om de daadwerkelijke 3000 te halen. Dus kom naar de Grevelingen en ga zelf op zoek! Voor de meest actuele stand zie de site.