www.boswachtersblog.nl/ Oostvaardersplassen

Natuur gaat over leven en dood in Oostvaardersplassen

4 november 2010 Boswachter Hans Breeveld in Oostvaardersplassen

Vandaag staat mijn ingezonden brief in Trouw die ik u hier ook graag laat lezen:

Staatsbosbeheer probeert onnodig lijden van dieren te voorkomen. Dat lukt niet altijd in een uitgestrekt natuurgebied.

De beroepsorganisatie van dierenartsen vindt dat de dieren in de Oostvaardersplassen het hele jaar moeten worden bejaagd om een natuurlijke dood te voorkomen (Trouw, maandag). Volgens de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde (KNMvD) zijn de dieren in het natuurgebied ’gehouden dieren’ zoals op een boerderij. Daarvoor geldt een zorgplicht. Wettelijk gezien gaat het echter om ’wilde dieren’, dat is het tegenovergestelde. Maar het betekent niet dat Staatsbosbeheer, die het gebied beheert, de dieren laat verkommeren.

De Oostvaardersplassen zijn het schoolvoorbeeld van een natuurgebied waarin de kringloop van het leven centraal staat. Het is een uitgestrekt moerasgebied met veel grasland maar ook bomen ter beschutting. De wilde dieren in het gebied horen bij het ecosysteem; wilde dieren hebben dus geen eigenaar. Dat vinden we vanzelfsprekend voor de ijsvogels in de sloot, de eekhoorns in het bos en de vissen in het IJsselmeer. En dat geldt ook voor de wild levende grote grazers. Ze zijn niet van de Nederlandse staat en ook niet van Staatsbosbeheer. Er is geen wettelijke zorgplicht zoals je die hebt voor een huisdier. We moeten er wel voor zorgen dat ze als wilde dieren vrij hun gang kunnen gaan. En dat kunnen ze in de Oostvaardersplassen.

Maar dat betekent niet dat wij als Staatsbosbeheer niets doen. Zes boswachters en tal van vrijwilligers zijn dag in dag uit, ook tijdens weekeinden en feestdagen, in het veld te vinden. Als een heckrund vast zit in de modder, trekken we het eruit. Als de konikmerrie een veulen gaat werpen, kijken we of het jong daarna opgenomen wordt in de kudde. Als een edelhert tijdens de bronst in gevecht met een soortgenoot gewond raakt, houden we het dier extra in de gaten. Blijft hij in conditie, trekt hij weer bij? Of zijn de verwondingen van dien aard dat herstel niet mogelijk is? In het laatste geval wachten we niet totdat hij langzaam dood gaat, maar schieten we hem dood.

Dat doen we ook in de winter. De kringloop van het leven heeft ook dan de regie. We schieten dieren dood waarvan duidelijk is dat ze het niet gaan redden. Maar pas nadat de natuur als het ware gekozen heeft welk dier dat zal zijn. We lopen dus niet op het natuurlijke proces vooruit. De overgrote meerderheid van deze dieren (tussen de 85 en 90 procent) vinden we op tijd.

Het natuurgebied is echter zo uitgestrekt dat we niet elk dier kunnen vinden. Zeker omdat ze zich terugtrekken als ze voelen dat ze dood gaan, net als een kat dat doet als hij voelt dat zijn einde nadert.

Soms doen we ook bewust niets, uit respect voor de dieren en hun natuurlijke gedrag. Als de paarden op hol slaan en over de vlakte galopperen, houden wij ze niet tegen. Kalfjes blijven bij hun moeder en worden gezoogd zolang moeder dat toestaat. En als een hert een vergroeid gewei heeft, hoeft dat niet erg te zijn.

Dierenartsen gaan regelmatig mee. Zij helpen ons bij onze werkzaamheden en in situaties van twijfel. Kan dat hert met die vervormde bek nog wel op een fatsoenlijke wijze gras eten? Zal het blinde vosje genoeg voedsel kunnen vinden? Dilemma’s – ook voor ons. Juist dan helpt een dierenarts. Zij kijken mee, houden ons scherp en geven advies. In de zomer is dit bezoek maandelijks, in de wintertijd wekelijks.

Op dit moment onderzoekt een internationale commissie van deskundigen het natuurlijk beheer van natuurgebied Oostvaardersplassen. De resultaten worden deze maand gepresenteerd aan de staatsecretaris van economie, landbouw en innovatie. We zijn benieuwd wat hieruit komt, en ook hoe de politiek-maatschappelijke discussie daarna zal gaan.

Wij blijven met veel trots zorgen voor de grote grazers en alle andere dieren in de Oostvaardersplassen. Iedereen die een eigen mening wil vormen en het gebied van dichtbij wil bekijken, is welkom. Er zijn regelmatig excursies of u kunt op eigen gelegenheid gaan kijken vanuit één van de vele uitkijkpunten.

Ga naar de ingezonden brief met reacties op de website van Trouw.

reageren

geef een reactie

  • Henk Bos
    9 november 2010 om 23:33

    “Staatsbosbeheer probeert onnodig lijden van dieren te voorkomen”….
    En dat is een mooi uitgangspunt…!!!!
    – Ik ben persoonlijk niet zo’n voorstander van snel ingrijpen.de natuur regelt het zelf grotendeels…..Afgelopen winter had ik wel bijgevoerd….Dan maar later afschieten…Want ze mogen niet in zulke grote aantallen van honger omkomen…
    Ik had hier dus een uitzondering gemaakt.
    Mensen roepen al snel dat beesten moeten worden geschoten…
    AWD : Is het niet het Damhert..dan is het de Vos…
    Gr Henk Bos

  • Benjamin Prins
    8 november 2010 om 14:54

    Heel duidelijk en verhelderd verhaal. Goed om eindelijke eens de echte kenner te horen over het alom besproken probleem.

  • halbe luimstra
    5 november 2010 om 11:33

    Met belangstelling lees ik alle kabaal rondom de Oostvaardersplassen.
    Ik ben een tegenstander van het verbinden van de Oostvaarder met het Wold.
    Ik zie nl voor me het verwoesten van het Wold door al de dieren die in tal en last zullen groeien.
    Maar, wat ik in alle commentaren mis is de druk van de ganzen, die in voor en najaar de Oostvaarder bevolken. Het zijn er duizenden, die aan- en afvliegen, het weidegebied van de grote grazers bevolken (volpoepen, kaalvreten en verstoren) Overigens waren de ganzen de dieren die oorspronkelijk het gebied toegewezen kregen onder druk van de publieke opinie.
    Als de discussie niet tot een bevreigende oplossing komt is het oorspronelijke plan wellicht interessant: nl. Het gebied tussen Almere en Lelystad inrichten voor de Industrie. Een soort Salomonsoordeel dus.

    Halbe.

  • gert slings
    4 november 2010 om 09:36

    Heel goed en helder verhaal. Je proeft je liefde voor het werk in de Oostvaardersplassen. Niet alleen liefde, maar ook deskundigheid.

    Fijn dat er mensen als jij werken. Dat geeft ook rust bij ons als bezoekers.

    Sterkte,

    Gert

    • Simon Pepping
      5 november 2010 om 18:54

      Ik ben het met deze reactie helemaal eens.

i

Mis geen enkel bericht van dit boswachtersblog