Alysia truncator CBG Photography Group, Centre for Biodiversity Genomics Creative Commons - Attribution Non-Commercial Share-Alike (2019)

Tussen dieren die ik in 2018 verzamelde in de Eierlandse Duinen trof de Nederlandse sluipwespen deskundige Kees van Achterberg de schildwespen: Doryctes heydenii, Doryctes undulatus, Alysia truncator, Epimicta marginalis, Opiognathus pactus en Opius pulicariae aan als nieuwe soorten voor de Nederlandse fauna.

Schildwespen of Braconidae vormen de tweede familie in grootte binnen de sluipwespen. Er zijn heel veel soorten, (in Nederland 652+6 bekende soorten, maar dit is hooguit de helft van de Nederlandse soorten), en weinig mensen die ernaar kijken. Dat maakt het vinden van nieuwe soorten voor Nederland goed mogelijk, zelfs in het noordwesten van het land op Texel waar instroom vanuit buurlanden weinig waarschijnlijk is.

Vrouwelijke sluipwespen hebben geen angel maar een legboor. Die bestaat uit drie delen die langs elkaar kunnen bewegen plus twee beschermdelen (de schede). De eieren worden gelegd door ze via het centrale kanaal van de legboor te persen. Schildwespen spuiten ook gif mee om de gastheer van hun larven al of niet tijdelijk te verlammen, soms wordt er ook een virus meegeleverd. Schildwespen gebruiken veel groepen als gastheer; van de zes soorten leven beide Doryctes soorten op keverlarven in hout en de andere vier leven op vliegenmaden, vooral mineerders. Er zijn soorten die daarom als biologische bestrijder worden ingezet. Schildwespen zijn als regel 2-5 mm lang en roodbruin of zwart gekleurd. Op licht komen geelbruine soorten af, die soms veel groter zijn.

Erik van der Spek