(c) Eric Menkveld mannetje blauwe kiekendiefOok dit jaar heeft Peter de Boer van SOVON onderzoek uitgevoerd naar het broedsucces van de blauwe kiekendief op Texel. Helaas was 2013 een dieptepunt voor deze mooie vogels. Er waren minimaal 6 paren (mogelijk 8) aanwezig in de duinen van Texel. De paren met nesten begonnen zeer laat met de eileg, waarschijnlijk omdat het dit jaar nog lang koud was en de vogels een slechte conditie hadden. Alle nesten zijn gepredeerd, er zijn dus geen jongen groot gebracht. Een positief punt was dat de paren na het mislukken in het gebied aanwezig bleven, er was kennelijk geen voedseltekort. Hopelijk biedt volgend jaar betere omstandigheden voor de blauwe kiekendief!
Boswachter Jitske Esselaar met tekst van Lieuwe Dijksen
Er is de laatste jaren veel onderzoek naar Blauwe kieken op de Wadden gedaan. Het is duidelijk dat Texel als laatste stronghold de algemene trend van de Nederlandse Wadden volgt. Ook op de Duitse wadden is achteruitgang stevig in gang gezet. Daarbij was 2013 een zeer slecht muizenjaar. Toch ligt volgens recent onderzoek het knelpunt bij de Blauwe Kiekendieven niet bij de reproductie maar bij de winteroverleving. Een en ander hangt samen met het steeds dichter bij huis overwinteren van de Blauwe Kiekendief. Deze is voor juvenielen sterk afgenomen, maar ook voor adulte vogels lijkt het moeilijker te worden. Intensieve begrazing voor herstel van het open duin pakt niet bijzonder goed uit voor zowel broedplaatsen als voedselaanbod voor Blauwe Kiekendieven. Maatregelen zouden eventueel speciaal ingezaaide akkerranden en natuurbraak kunnen zijn in de polders – alsmede nestbescherming. Daarmee is in Oost-Groningen succes vekregen met de bescherming van de Grauwe Kiekendief, en de Blauwe Kiekendief en Velduil lijken er ook profijt van te hebben. Predatie van vossen op winterslaapplaatsten (o.a. in Limburg) blijft echter een probleem, zo blijkt uit recente studie. Aan de andere kant wijst dit specifieke beheer er op dat de bescherming van soorten niet alleen afhangt van wat er in natuurgebieden gebeurd maar ook wat er daarbuiten aan de hand is. Natuurgebieden lijken niet in staat de negatieve effecten van een steeds productievere agrarische sector op de biodiversiteit compenseren. Het verloop en resultaten van het meerjarig onderzoek naar de Blauwe Kiekendief is te vinden op de site van Sovon.
Klopt dat de slechte winteroverleving het grootste knelpunt lijkt te zijn. Ruige akkers in Zuid Limburg, korenwolfbeheer, blijken ook aantrekkelijk voor blauwe kiekendieven. Wij hebben contact met Vogelbescherming die wil bekijken of zij ook op Texel iets kunnen doen om de blauwe kiekendieven beter de winter door te helpen.
Maarten Jansen
27 december 2013 om 01:46
In de meest recente Limosa over akkervogels (tijdschrift van SOVON) wordt uitgebreid aandacht besteed aan de Korenwolfakkers en de aantrekkingskracht op overwinterende Blauwe Kiekendieven. Eventueel problematische factor in Zuid-Limburg is dat de slaapplaatsen in de akkers de Kieken relatief kwetsbaar maakt voor predatie van vossen. Maar het mooie van Texel is dat dit nooit een probleem kan vormen vanwege de afwezigheid van de vos op het eiland. Een ander mooi kenmerk van Texel is het achterland met uitgestrekte polders, waardoor aangepast akkerbeheer relatief makkelijk te implementeren valt. Daar liggen, in samenwerking met boeren, denk ik, nog volop kansen ook voor andere soorten van het open landschap.
Rolf Roos
13 november 2013 om 15:48
Voor de langjarige trends bij kiekendieven even plaatje online gezet uit Duinen en mensen Texel:
zie https://twitter.com/natuurmedia
Inderdaad heel jammer maar goed dat jullie bericht geven, ook als er eens geen goed nieuws is.
Er wordt naar het weer verwezen maar zou graag zicht krijgen op het hele pallet van mogelijke factoren als verandering van het landschap, recreatiedruk, andere vormen van verstoring, begrazing, voedselaanbod, gifstoffen etc.
En was de situatie op Schiermonnikoog hetzelfde??
Kan dat SOVON rapport waar jullie naar verwijzen online?
volgens de onderzoekers naar de reden van achteruitgang in heel het land ligt het slechte resultaat van dit jaar vermoedelijk vooral aan het koude voorjaar. Het hele palet aan oorzaken wordt onderzocht en t.z.t. door SOVON gepubliceerd. Mogelijk wordt dan ook duidelijk waarom de achteruitgang op Texel pas laat opgang komt. Of ook duidelijk wordt waarom ze zich hier in 1978 gingen vestigen is de vraag.
Hen harrier, avocets, redshanks | Dear Kitty. Some blog
11 november 2013 om 13:19
[…] this bird of prey did not want to attack any of the shorebirds (certainly not these big curlews), as she was just […]
geef een reactie
Maarten Jansen
Er is de laatste jaren veel onderzoek naar Blauwe kieken op de Wadden gedaan. Het is duidelijk dat Texel als laatste stronghold de algemene trend van de Nederlandse Wadden volgt. Ook op de Duitse wadden is achteruitgang stevig in gang gezet. Daarbij was 2013 een zeer slecht muizenjaar. Toch ligt volgens recent onderzoek het knelpunt bij de Blauwe Kiekendieven niet bij de reproductie maar bij de winteroverleving. Een en ander hangt samen met het steeds dichter bij huis overwinteren van de Blauwe Kiekendief. Deze is voor juvenielen sterk afgenomen, maar ook voor adulte vogels lijkt het moeilijker te worden. Intensieve begrazing voor herstel van het open duin pakt niet bijzonder goed uit voor zowel broedplaatsen als voedselaanbod voor Blauwe Kiekendieven. Maatregelen zouden eventueel speciaal ingezaaide akkerranden en natuurbraak kunnen zijn in de polders – alsmede nestbescherming. Daarmee is in Oost-Groningen succes vekregen met de bescherming van de Grauwe Kiekendief, en de Blauwe Kiekendief en Velduil lijken er ook profijt van te hebben. Predatie van vossen op winterslaapplaatsten (o.a. in Limburg) blijft echter een probleem, zo blijkt uit recente studie. Aan de andere kant wijst dit specifieke beheer er op dat de bescherming van soorten niet alleen afhangt van wat er in natuurgebieden gebeurd maar ook wat er daarbuiten aan de hand is. Natuurgebieden lijken niet in staat de negatieve effecten van een steeds productievere agrarische sector op de biodiversiteit compenseren. Het verloop en resultaten van het meerjarig onderzoek naar de Blauwe Kiekendief is te vinden op de site van Sovon.
Erik van der Spek Staatsbosbeheer Texel
Klopt dat de slechte winteroverleving het grootste knelpunt lijkt te zijn. Ruige akkers in Zuid Limburg, korenwolfbeheer, blijken ook aantrekkelijk voor blauwe kiekendieven. Wij hebben contact met Vogelbescherming die wil bekijken of zij ook op Texel iets kunnen doen om de blauwe kiekendieven beter de winter door te helpen.
Maarten Jansen
In de meest recente Limosa over akkervogels (tijdschrift van SOVON) wordt uitgebreid aandacht besteed aan de Korenwolfakkers en de aantrekkingskracht op overwinterende Blauwe Kiekendieven. Eventueel problematische factor in Zuid-Limburg is dat de slaapplaatsen in de akkers de Kieken relatief kwetsbaar maakt voor predatie van vossen. Maar het mooie van Texel is dat dit nooit een probleem kan vormen vanwege de afwezigheid van de vos op het eiland. Een ander mooi kenmerk van Texel is het achterland met uitgestrekte polders, waardoor aangepast akkerbeheer relatief makkelijk te implementeren valt. Daar liggen, in samenwerking met boeren, denk ik, nog volop kansen ook voor andere soorten van het open landschap.
Rolf Roos
Voor de langjarige trends bij kiekendieven even plaatje online gezet uit Duinen en mensen Texel:
zie https://twitter.com/natuurmedia
Frans van der Stoep
Is er ook iets bekend over veranderingen in voedselpatroon en foerageergedrag (voorkeurgebied)van de volwassen vogels?
Rolf Roos
Dank voor je reactie Erik en door welke dieren werden eieren dan wel jongen gepredeerd?
Met mijn groet!
Rolf Roos
Erik van der Spek Staatsbosbeheer Texel
dat stond niet in deze tussentijdse rapportering
Rolf Roos
Inderdaad heel jammer maar goed dat jullie bericht geven, ook als er eens geen goed nieuws is.
Er wordt naar het weer verwezen maar zou graag zicht krijgen op het hele pallet van mogelijke factoren als verandering van het landschap, recreatiedruk, andere vormen van verstoring, begrazing, voedselaanbod, gifstoffen etc.
En was de situatie op Schiermonnikoog hetzelfde??
Kan dat SOVON rapport waar jullie naar verwijzen online?
Veel dank en succes!
Erik van der Spek Staatsbosbeheer Texel
volgens de onderzoekers naar de reden van achteruitgang in heel het land ligt het slechte resultaat van dit jaar vermoedelijk vooral aan het koude voorjaar. Het hele palet aan oorzaken wordt onderzocht en t.z.t. door SOVON gepubliceerd. Mogelijk wordt dan ook duidelijk waarom de achteruitgang op Texel pas laat opgang komt. Of ook duidelijk wordt waarom ze zich hier in 1978 gingen vestigen is de vraag.
Hen harrier, avocets, redshanks | Dear Kitty. Some blog
[…] this bird of prey did not want to attack any of the shorebirds (certainly not these big curlews), as she was just […]
Wim H Bos.
Wat is het verloop van de kiekendief,afgelopen jaren.?
Rolf Roos
Zie pagina 82 rechtsonder in het boek Duinen en mensen Texel (tekst Adriaan Dijksen)
Erik van der Spek Staatsbosbeheer Texel
een gestage afname